Việc trâu bò chăn thả, để chất thải dính lên mồ mả không chỉ là một vấn đề vệ sinh mà còn liên quan trực tiếp đến tín ngưỡng và tâm linh. Nhiều người đặt câu hỏi: trâu bò thải lên mồ mả có ảnh hưởng đến tâm linh không? Đây là điều cần được nhìn nhận cả ở khía cạnh trần gian lẫn tâm linh.
1. Về mặt trần gian
Bàn thờ Canh Nậu - Xét về mặt trần gian, mồ mả là nơi yên nghỉ của người đã khuất, đồng thời cũng là không gian để con cháu tưởng nhớ, tri ân tổ tiên. Khi trâu bò hay động vật khác thải chất bẩn lên mồ mả, đó được coi là hành động làm ô uế, thể hiện sự thiếu tôn trọng. Không chỉ dừng lại ở khía cạnh tín ngưỡng, pháp luật hiện nay cũng có những quy định bảo vệ mồ mả, vì thế để xảy ra tình trạng động vật phá hoại mồ mả còn có thể bị xem là vi phạm pháp luật. Trách nhiệm gìn giữ, bảo vệ mồ mả thuộc về gia đình, dòng tộc và cả cộng đồng, không thể hoàn toàn đổ lỗi cho con vật, mà cần quản lý tốt việc chăn thả để tránh ảnh hưởng xấu.
2. Về mặt tâm linh
Xét về mặt tâm linh, mồ mả không đơn thuần là nơi chôn cất mà còn được xem như chỗ ngự của linh hồn người đã khuất. Khi mồ mả bị ô uế, linh hồn – đặc biệt là những vong linh chưa siêu thoát – có thể cảm thấy phiền muộn, bất an, thậm chí tức giận vì nơi an nghỉ bị xâm phạm. Trong văn hóa truyền thống, từ dân gian đến các triều đại phong kiến, việc giữ gìn mồ mả luôn được coi trọng, bởi đó không chỉ là thể hiện hiếu đạo mà còn là cách duy trì sự bình an cho con cháu. Nhiều quan niệm còn cho rằng mồ mả bị xâm phạm có thể ảnh hưởng đến phúc khí của cả gia đình, dòng họ.
3. Cách xử lý và phòng tránh
Về cách xử lý và phòng tránh, để mồ mả không bị động vật làm ô uế, cần có sự quản lý chặt chẽ đất nghĩa trang và việc chăn thả trâu bò. Gia đình có mồ mả cần thường xuyên dọn dẹp, tu sửa, giữ sạch sẽ để thể hiện lòng tôn kính với người đã khuất. Nếu linh hồn đã siêu thoát thì mồ mả chủ yếu mang tính tưởng niệm, nhưng nếu còn vương vấn, việc bị ô uế chắc chắn sẽ gây phiền não. Do đó, việc giữ gìn mồ mả không chỉ là trách nhiệm ở trần gian mà còn là sự trân trọng với linh hồn tổ tiên, là cách để con cháu thể hiện hiếu đạo và duy trì sự an yên cho gia đình.
