Bàn thờ có 5 bát hương – Thờ Phật và gia tiên như thế nào cho đúng?
Nhà mẹ đẻ em có tận 5 bát hương, trong đó một bàn thờ bên phải mẹ nói là để thờ Phật. Trước đây, bát hương gia tiên được nhờ thầy chùa bốc. Em không rõ như vậy có đúng không, mong mọi người chỉ giúp?
Đặt đến 5 bát hương trên cùng một bàn thờ là điều khá hiếm và thường khiến bố cục bị rối, năng lượng thờ không ổn định. Trong thờ cúng truyền thống Việt Nam, chỉ nên có 3 bát hương là phù hợp. Bát chính giữa thờ Thổ Công, Táo Quân và các vị thần bản thổ. Bát bên phải (từ trong nhìn ra) thờ gia tiên tiền tổ. Bát bên trái (từ trong nhìn ra) thờ các bà cô, ông mãnh và vong linh dòng họ. Nếu đặt nhiều bát hương hơn, thắp nhang dễ lẫn lộn, khí trường ban thờ bị chia tán, gây cảm giác nặng nề cho gia chủ.
Thầy chùa là người bốc bát hương cho nhà em, như vậy có sao không?
Thầy chùa chỉ chuyên về tụng kinh, niệm Phật và bốc bát hương thờ Phật là hợp. Còn bát hương thờ gia tiên, Thần linh nên nhờ thầy pháp hoặc thầy cúng có kinh nghiệm về nghi lễ dân gian thực hiện, vì họ hiểu cách an vị, thỉnh linh, khai quang, đặt “thất bảo” trong bát hương cho đúng. Nếu thầy chùa bốc cả bát hương gia tiên, này không nguy hiểm, nhưng không đúng nghi thức dân gian – dẫn đến thờ cúng có thể “thiếu khí” hoặc “lệch vía”, khiến gia đạo đôi khi cảm thấy bất an, khó tụ tài.
Ban thờ Phật đặt bên phải, có cần làm riêng không?
Thờ Phật tuyệt đối không nên chung bàn với Thần linh hoặc gia tiên. Lý do là Phật chỉ nhận cúng chay, nước sạch, hoa tươi, còn gia tiên, Thần linh thường cúng lễ mặn, rượu, vàng mã. Hai năng lượng này khác nhau, nếu để chung sẽ “phạm thờ”, dễ khiến gia chủ đau đầu, mất ngủ, tinh thần uể oải. Giải pháp tốt nhất là lập riêng ban thờ Phật, có thể nhỏ gọn nhưng cao hơn bàn gia tiên. Nếu không gian hạn chế, nên bố trí Phật ở tầng trên cùng, bát hương riêng, và tuyệt đối không đặt tượng Phật trên đầu bát hương gia tiên.
Bàn thờ hiện tại có nhiều đồ vật, ảnh và bát hương che lấp nhau. Có cần chỉnh lại không?
Có. Bàn thờ cần thoáng, trang nghiêm, sáng sủa để linh khí lưu thông. Nên giữ lại 3 bát hương chính, bỏ bớt bát thừa. Ảnh thờ nên đặt cao và giữa bàn, không để đồ che khuất. Các vật phẩm khác như lọ hoa, chén nước, đèn dầu nên sắp xếp cân đối hai bên. Nếu có thể, treo thêm tranh Phật hoặc tượng Quan Âm cho bàn thờ Phật để tăng sự trang trọng và linh thiêng.
Một số người nói nhà có 2 bàn thờ là không nên, có đúng không?
Thực ra, có 2 bàn thờ là hoàn toàn bình thường nếu thờ hai đối tượng khác nhau – một bàn cho Phật, một bàn cho gia tiên. Ban thờ Phật luôn đặt cao hơn, hai bàn nên cách nhau ít nhất 10–20cm để năng lượng không giao thoa, không đặt hướng đối nhau hoặc chéo góc nhau. Nếu cả hai bàn đã được an vị và gia đình vẫn yên ổn, công thuận lợi thì không nên di chuyển tránh “đẽo cày giữa đường”.
Nếu muốn sắp xếp lại toàn bộ bàn thờ thì nên làm gì cho đúng?
Chọn ngày tốt, giờ đẹp để lau dọn, an vị lại ban thờ. Thắp hương xin phép tổ tiên, Thần linh, Phật cho phép chỉnh sửa. Tắm tượng Phật bằng nước gừng muối, lau sạch, rước lên vị trí cao. Chọn 3 bát hương chính, bỏ bớt bát thừa, thay tro mới, đặt lại đúng vị trí. Sau khi xong, khấn an vị, thắp hương 7 ngày liên tiếp. Nhớ rằng: “Tâm thành thì lễ mới linh.” thờ cúng không phải hình thức, mà là cách kết nối giữa người sống và cội nguồn.
