Bố trí bàn thờ là bước quan trọng khi mỗi gia đình thiết lập không gian thờ cúng trong nhà mới. Bàn thờ không chỉ là nơi thờ cúng tổ tiên và thần linh mà còn là không gian linh thiêng nhất của gia đình. Bố trí bàn thờ hợp lý không chỉ đáp ứng nhu cầu thờ cúng mà còn tuân theo các quy tắc truyền thống và thuần phong mỹ tục của người Việt. Bàn thờ được bố trí đúng cách sẽ mang lại may mắn và sự phù hộ từ tổ tiên cho gia đình. Dưới đây là một số cách bố trí bàn thờ tổ tiên hợp lý.
1. Bố trí bàn thờ tổ tiên
Bàn thờ tổ tiên bao gồm bàn thờ họ bàn thờ chi và bàn thờ gia đình mỗi loại bàn thờ có cách bố trí khác nhau. Bàn thờ tổ tiên có thể được đặt trong phòng riêng hoặc trong phòng khách tùy thuộc vào diện tích ngôi nhà và nhu cầu thờ cúng của gia đình. Trước khi bày trí các gia đình cần lưu ý đến vị trí và hướng bàn thờ để đảm bảo tốt nhất về phong thủy.
-
Bàn thờ họ: Là bàn thờ chung của cả dòng họ, thường đặt tại nhà trưởng họ hoặc nhà thờ tổ.
-
Bàn thờ chi: Dành riêng cho từng chi trong dòng họ, thường đặt tại nhà trưởng chi.
-
Bàn thờ gia đình: Dùng để thờ cúng tổ tiên và những người thân trong gia đình.
2. Cách Bố Trí Các Vật Dụng Trên Bàn Thờ Gia Tiên
Bố trí bàn thờ gia tiên là cách bày trí và sắp xếp các vật dụng trên bàn thờ sao cho phù hợp dưới đây là một số quy tắc.
Vật Dụng | Vị Trí Đặt | Ý Nghĩa |
---|---|---|
Ngai thờ | Đặt sát vách, có bài vị người cao nhất trong gia đình | Tôn kính người đứng đầu gia đình |
Ảnh thờ | Ảnh cụ nam bên trái, cụ nữ bên phải (Nam tả – Nữ hữu) | Tuân theo nguyên tắc truyền thống |
Bát hương | Số bát hương phải là số lẻ; không dùng bát hương màu vàng | Thể hiện sự trang nghiêm và thuần khiết |
Đèn thái cực | Đặt chính giữa bàn thờ, luôn thắp sáng | Mang lại sự linh thiêng cho không gian |
Đèn lưỡng nghi chân nến | Đặt hai bên bàn thờ, tắt sau khi cúng xong | Thể hiện sự trang nghiêm và tôn kính |
Bình hoa và đĩa quả | Bình hoa bên trái, đĩa quả bên phải với 5 loại quả | Tượng trưng cho sự đầy đủ, sung túc |
Lư hương và ba chén nước | Đặt trên bàn thờ để duy trì sự trang nghiêm | Giữ không gian thanh tịnh |
3. Bố trí bàn thờ theo phong thủy
Các loại bàn thờ phổ biến gồm bàn thờ đứng, tủ thờ hoặc bàn thờ treo tường. Gia đình có thể chọn loại phù hợp với không gian.
-
Trưởng họ nên chọn bàn thờ lớn để có không gian bài trí rộng rãi.
-
Nhà chung cư nên ưu tiên bàn thờ nhỏ hoặc treo tường để tiết kiệm diện tích.
Kích thước và màu sắc bàn thờ cần tuân theo thước Lỗ Ban và phong thủy, thường là tông màu trầm ấm, tạo cảm giác trang nghiêm.
Bố trí bàn thờ theo phong thuỷ
4. Bố trí hoành phi câu đối cho bàn thờ gia tiên
-
Hoành phi có hai loại chính: Đại tự và Cuốn thư, treo ngay trên bàn thờ.
-
Câu đối được treo đối xứng hai bên bàn thờ.
-
Nội dung hoành phi và câu đối nên chọn theo ý nghĩa tốt đẹp mà gia đình muốn truyền tải.
bài trí hoành phi câu đối
5. Nguyên tắc về không gian đặt bàn thờ gia tiên
Trước khi đi vào chi tiết về quy cách bài trí bàn thờ gia tiên thì ta cần điểm qua các yêu cầu về không gian đặt công năng tâm linh. Đầu tiên là chúng ta cần phải lưu ý đây là không gian chủ về âm, ta cần ưu tiên sự tĩnh tại, tránh để các yếu tố thuộc dương lấn át, nhiệt độ cao, ánh sáng thái quá, nắng thái quá hay là gió trực xung thổi mạnh đều là những điều chúng ta cần tránh.
5.1 Vị trí bố trí bàn thờ gia tiên
Điểm thứ hai là chúng ta xét tới phương vị bàn thờ gia tiên tối ưu, cần được đặt tại phương vị hay là thần sát tốt, ví dụ như là cung Càn âm quý nhân, dương quý nhân hoặc là những cung mà có cát tinh đáo tới.
5.2 Bố trí chất liệu làm bàn thờ gia tiên
Riêng về chất liệu cho bàn thờ thì chúng ta nên dùng gỗ mới và nghiêm chỉnh. Việc chúng ta thiết đặt bàn thờ cũng như các vật phẩm tại không gian tâm linh luôn hướng đến sự chung chính, trang nghiêm và ấm cúng.
5.3 Cách bố trí bàn thờ gia tiên chuẩn
Vậy thì bố trí bàn thờ gia tiên bằng cách nào là chuẩn nhất ?
- Cách bài trí có thể khác nhau tùy theo tập tục thờ cúng và văn hóa vùng miền.
Tùy theo tập tục thờ cúng hay là văn hóa của vùng miền mà cách bài trí bàn thờ gia tiên tất nhiên sẽ có ít nhiều những sự khác biệt. Trong phạm vi lần chia sẻ này thì tôi sẽ chia sẻ với các bạn cách thức chúng ta bày trí một bàn thờ gia tiên với các vật phẩm thiết yếu và thường gặp nhất.
Ở đây thì không ít các gia đình còn lưu giữ được bàn thờ theo lối truyền thống với bài vị. Lúc này bài vị sẽ được đặt ở nơi cao nhất, sát tường và chính giữa bàn thờ. Tất nhiên là phong cách giữ bài vị thì ở khu vực phía Bắc, đặc biệt là Trung Quốc thì sẽ xem trọng bài vị hơn là Việt Nam đúng không ạ.
- Thông thường, bàn thờ gia tiên gồm có ba bát hương:
Bàn thờ gia tiên thì thường gặp nhất sẽ gồm có 3 bát hương. Bát hương thờ chư vị thần linh lớn nhất thì đặt ở giữa, bát hương thờ chư vị gia tiên thì ở bên trái, và thờ bà cô ông mãnh thì đặt ở bên mạn phải, tính theo hướng của bàn thờ.
- Nếu có di ảnh thờ, tuân theo nguyên tắc “nam tả nữ hữu”:
Trong trường hợp bàn thờ gia tiên có di ảnh thờ sẽ tuân theo nguyên tắc là nam tả nữ hữu, nghĩa là di ảnh của cụ ông đặt ở bên tay trái, di ảnh của cụ bà sẽ được đặt ở bên tay phải hướng nhìn của bàn thờ.
5.4. Bố trí vật phẩm thờ gia tiên trên bàn thờ
Không khó để chúng ta có thể thấy trên bàn thờ gia tiên còn bày thêm cả bộ tam sự, đúng không ạ?
- Tam sự ở đây gồm có đỉnh đồng, hai cây đèn hoặc hai chân nến.
Hoặc là những gia đình nào có điều kiện hơn thì chúng ta bày bộ ngũ sự. Ngũ sự gồm có đỉnh đồng, hai chân nến, rồi cặp hạc bộ. Hoặc có những gia đình điều kiện hơn nữa thì có bộ thất sự, gồm có đỉnh đồng, hai chân nến, cặp hạc và thêm cả cặp đèn.
- Cặp lục bình hoặc bình hoa, bình hương, mâm bồng.
Ngoài ra thì bàn thờ gia tiên còn có thêm cặp lục bình hoặc những bình hoa, bình hương rồi mâm bồng để mà đựng ngũ quả, chóe gạo, chóe muối hay là những khay nhỏ đựng 5 ly nước nữa. Tất cả những vật này đều được bài trí cần phải được bài trí cân đối và chính giữa, hướng tới sự trang trọng, ấm cúng cũng như sự cân bằng âm dương.
- Ở trong phong thủy thì càng cân đối, càng chính giữa thì sẽ càng tạo ra sự cân bằng.
Chi tiết thì tôi đã chia sẻ trong hồ sơ bàn thờ gia tiên. Nếu các bạn có thể quan tâm thì để lại bình luận để các bạn trợ lý của tôi hướng dẫn các bạn cách thỉnh những dịch vụ tư vấn bàn thờ gia tiên.
6. Nguyên tắc bài trí và phong thủy bàn thờ gia tiên
Tiếp theo là tôi sẽ chia sẻ các bạn là chúng ta sẽ cần phải lưu ý gì về bàn thờ cho phong thủy để việc bài trí bàn thờ thời điểm cuối năm đón năm mới thuận cả về tâm linh và phong thủy thì ta cần phải lưu ý những điểm sau:
6.1 Thời gian bài trí bàn thờ
Đầu tiên là chúng ta chọn thời gian đẹp để tiến hành. Bàn thờ là không gian tâm linh linh thiêng, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự hưng vượng của gia chủ. Việc chúng ta bài trí trịnh trọng cho không gian này vừa thể hiện cho hiếu đạo và đồng thời cũng hướng tới việc thần trợ phù trì cho gia chủ. Để mà bài trí bàn thờ gia tiên được thuận cả về tâm linh và phong thủy thì ta nên lựa được các ngày đẹp phù hợp để tiến hành. Ngoài việc tránh các ngày xấu phạm xung sát hay xung tuổi của gia chủ, ta nên lựa chọn các ngày tốt có trực tốt hay là linh thần phù hợp để thực hiện.
6.2 Lưu ý về vị trí và tránh phạm kỵ bàn thờ gia tiên
Lưu ý thứ hai là chúng ta nên ưu tiên đặt bàn thờ tại phương vị tốt. Về nguyên tắc chung, nơi đặt bàn thờ cần được an vị tại khu vực có nhiều cát khí, đắc được vị trí cát lợi theo Đại Thái Cực và Tiểu Thái Cực của ngôi nhà cũng như nhận được các cát tinh chiếu tới. Bàn thờ gia tiên cũng cần phải tránh đặt đối diện với cửa, bất kể là cửa phòng tắm, cửa phòng ngủ hay các công năng ở gian bếp. Các phạm kỵ xấu như vướng sà ngang, áp đỉnh nằm trên hay dưới gian bếp, toilet, phòng ngủ thì đều cần phải nắm rõ để tránh các cách cục bất lợi trong phong thủy.
6.3 Tránh bài trí các vật mang năng lượng âm
Thứ ba là chúng ta tránh bài những vật mang năng lượng âm. Ngoài việc tránh bài các vật linh thú giữ dằn, rồi một số nhà lại còn bài cả những loại thú nhồi bông nữa thì chúng ta nên tránh trong bàn thờ gia tiên. Lưu ý các bạn sẽ cần phải trưng bày những loại hoa quả, đồ cúng là chất liệu thật, tránh là nhựa, vải, lụa, đất nặn. Điều này sẽ đi ngược với cả lòng thành kính đối với chư vị Phật, Thánh cũng như chư vị thần linh gia tiên. Gia tiên lại chủ về tạp khí âm khí rất là bất lợi. Vì tất cả những chất liệu bằng nhựa và đồ giả thì đều mang tính âm cao, chỉ có những đồ tươi sống thì mới coi là có sinh khí.