Việc bày bát hương trên bàn thờ là bước quan trọng trong lập bàn thờ gia tiên. Sắp xếp đúng phong thủy và truyền thống không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, thần Phật mà còn giúp mang lại tài lộc, bình an cho gia đình.
1. Tầm quan trọng của việc đặt bát hương
Bát hương là vật linh thiêng, cầu nối giữa con cháu và tổ tiên. Vị trí đặt bát hương ảnh hưởng trực tiếp đến hậu vận của gia đình. Nếu đặt đúng, sẽ mang đến may mắn, sức khỏe, hòa khí; ngược lại, đặt sai có thể gây bất lợi về phong thủy. Do đó, cách bày bát hương trên bàn thờ luôn là chủ đề được nhiều gia đình quan tâm.
2. Bát hương – Cầu nối tâm linh
Bát hương là nơi tổ tiên ngự trong mỗi dịp cúng lễ. Tùy theo vùng miền, số lượng bát hương sẽ khác nhau:
-
Miền Bắc: Thường dùng 3 bát hương.
-
Miền Nam: Thường dùng 3–5 bát hương, tùy diện tích bàn thờ và quan niệm địa phương.
3. Cách đặt bát hương đúng vị trí
Với bàn thờ có 3 bát hương:
-
Chính giữa (bát lớn nhất): Thờ chư thần, Thổ Công, Thần linh hoặc Phật.
-
Bên trái (từ phía người nhìn): Thờ bà cô, ông mãnh.
-
Bên phải: Thờ gia tiên.
Nếu gia đình thờ Phật:
-
Bát giữa thờ Phật.
-
Bên phải thờ Chư thiên, Chư thần, Thần linh, Thổ Công, Thổ Địa.
-
Bên trái thờ gia tiên.
Hướng đặt bát hương: Mặt nguyệt của bát hương quay ra ngoài, giúp thu hút tài lộc và may mắn cho gia đình.
4. Số lượng bát hương phù hợp
Số lượng bát hương phổ biến là 1, 3, 5, 7 hoặc 12, tượng trưng cho vòng đời và quan niệm âm – dương:
-
Người dương: Sinh – Lão – Bệnh – Tử
-
Người âm: Quỷ – Khốc – Linh – Thính
Thông thường, nhiều gia đình chọn 3 bát hương. Với không gian nhỏ như chung cư, có thể đặt 1 bát hương chung cho tổ tiên và thần linh để tiết kiệm diện tích.
5. Đặt bát hương thờ Thổ Công – Thần Linh đúng cách
-
Nếu chỉ có 1 bát hương: Không cần phân biệt cấp bậc.
-
Nếu có từ 2 bát trở lên: Bát thờ Thổ Công – Thần linh nên đặt cao hơn các bát còn lại.
-
Khi cúng lễ: Khấn Thổ Công trước.
-
Khoảng cách giữa các bát hương: 8–12 cm để đảm bảo trang nghiêm và thẩm mỹ.
6. Có nên thờ họ vợ và họ chồng chung bàn thờ?
Nhiều người cho rằng không nên thờ cả hai bên trên một bàn thờ là quan niệm sai. Bàn thờ tổ tiên là nơi thể hiện lòng thành kính, không phân biệt nội – ngoại, nhà vợ hay nhà chồng. Có thể:
-
Tách bát hương của hai bên trên cùng bàn thờ.
-
Hoặc lập hai bàn thờ riêng nếu điều kiện cho phép.
7. Lưu ý sau khi đặt bát hương
Sau khi sắp xếp bát hương đúng vị trí, nên cố định bát hương để tránh xê dịch, giữ không gian thờ cúng trang nghiêm và ổn định phong thủy.
