Bài vị thủy tổ nên ghi như thế nào cho đúng lối quỷ, cốc, linh, thính?
Trả lời: Bài vị thủy tổ cần ghi đầy đủ danh hiệu và tên cụ, ví dụ:
- Nếu là nam: Thủy Tổ Nguyễn Quý Công Hiệu Phúc Minh Chi Linh Vị
- Nếu là nữ: Thủy Tổ Tỷ Nguyễn Quý Thị Hiệu Từ Tâm Chi Linh Vị
Chữ trên bài vị nên giữ ngắn gọn, rõ ràng để con cháu dễ thờ. Bài vị phải đặt đúng vị trí trang nghiêm, theo lối quỷ, cốc, linh, thính, đảm bảo chuẩn nghi thức truyền thống của dòng họ.
Vậy lối ghi thần chủ thì khác gì?
Trả lời: Thần chủ ghi thêm ngày tháng sinh, mất của từng cụ. Có thể gộp nội dung vào một bài vị lớn để đặt trên ngai vách, không phạm lỗi gì. Lịch giỗ cụ thể vẫn ghi rõ trên thần chủ, giúp con cháu thực hiện lễ giỗ và cúng tế đúng thời gian, thể hiện lòng thành kính.
Chữ “Phu Quân” hay “Tiên Sinh” trên bài vị có ý nghĩa gì?
Trả lời: Đây là cách xưng tôn kính những người có học xưa. Không chỉ dành cho quan lại, mà còn dùng cho thủy tổ khai sáng dòng họ. Việc ghi các danh xưng này vừa trang trọng, vừa tôn vinh công đức của tổ tiên, tạo sự thống nhất trong nghi thức thờ cúng.
Có cần viết ba chữ “Thượng” quá dài trên bài vị không?
Trả lời: Không cần. Ba chữ “Thượng” dài dễ bị hiểu sai qua các đời sau. Nếu cụ ông và cụ bà là tổ cao nhất trong dòng họ, chỉ cần ghi: Thủy Tổ Nguyễn Quý Công Tự Phúc Minh. Nếu tổ nhánh ở nơi khác cao hơn, mới thêm thông tin địa danh để phân biệt. Giữ ngắn gọn giúp bài vị dễ đọc, dễ thờ và tránh nhầm lẫn qua các đời con cháu.
Phó ý dòng họ lập từ năm 1873 thì ghi trên bài vị thế nào?
Trả lời: Nếu lập từ 22/3/Tự Đức thứ 26 (1873), chỉ cần ghi tên và danh hiệu thủy tổ trên bài vị, phần mộ vẫn giữ nguyên. Điều này tôn trọng truyền thống, đồng thời đơn giản hóa nghi thức, đảm bảo bài vị phù hợp với thực tế dòng họ.
Có thể lập một bài vị chung cho 2 cụ tổ trên cùng ngai vách không?
Trả lời: Có thể. Bài vị chung nên ghi đầy đủ danh hiệu và ngày sinh, mất của từng cụ. Đây là cách thực hành hợp lý, vừa tiết kiệm không gian, vừa tôn trọng nghi thức truyền thống. Bài vị chung vẫn giữ được sự trang nghiêm, đầy đủ thông tin và phù hợp với lối thờ tự quỷ, cốc, linh, thính trong dòng họ.
