Trong thời gian vừa qua, nhiều khách hàng khi mua bộ ngũ sự và các phụ kiện đồ thờ vẫn còn lúng túng trong việc sắp xếp sao cho đúng phong thủy và hài hòa với không gian thờ tự. Vì vậy, bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách bố trí bộ ngũ sự theo lối Tam Sơn, kết hợp các phụ kiện đồ thờ, giúp gia chủ vừa tôn nghiêm vừa thuận tiện khi thờ cúng.
1. Nguyên tắc bố cục bộ ngũ sự theo lối Tam Sơn
Bố cục Tam Sơn nghĩa là “trong cao, ngoài thấp”, tạo thế cân đối và trang nghiêm cho bàn thờ:
-
Sơn một: Đỉnh đồng – điểm cao nhất trên bàn thờ.
-
Sơn hai: Bát hương – trung tâm kết nối tâm linh.
-
Sơn ba: Chân nến hoặc mâm ngũ quả – các phụ kiện thấp hơn, tạo thế cân xứng.
2. Kích thước bàn thờ và bộ ngũ sự phù hợp
Ví dụ bàn thờ có kích thước:
-
Rộng: 1,90 m
-
Sâu: 1,07 m
-
Dài: 1,97 m
Với kích thước này, bộ ngũ sự thích hợp là loại bộ 60, trong đó đỉnh đồng cao 60 cm, các phụ kiện đi kèm được thiết kế tương ứng, đảm bảo tỷ lệ hài hòa.
3. Cách đặt đỉnh đồng
Đỉnh đồng là linh hồn của bộ ngũ sự, được đặt chính giữa bàn thờ, cách tường 10–12 cm. Hai bên để trống để đặt bài vị hoặc di ảnh thờ, tạo sự trang nghiêm và cân đối.
4. Cặp hạc
-
Phong tục miền Bắc: Đặt cặp hạc hai bên đỉnh đồng, cách khoảng 10–15 cm, không để vật cản giữa hạc và đỉnh đồng.
-
Phong tục miền Nam và miền Tây: Thường không đặt hạc.
5. Cặp chân nến
Chân nến đại diện cho ánh sáng, được đặt ngoài mép hai bên bàn thờ, tuân thủ nguyên tắc “trong cao ngoài thấp” và bố cục “ngoài sáng trong tối”, giúp cân đối và hợp phong thủy.
6. Bát hương
-
Một bát hương: Đường kính 18–20 cm (phù hợp bộ 60), đặt chính giữa bàn thờ.
-
Ba bát hương: Bát giữa lớn thờ thần linh, Thổ Địa; hai bát bên trái và phải nhỏ hơn, thờ gia tiên.
7. Bộ ba đài thờ
Đặt trước bát hương. Khi thắp hương, đặt ba chén rượu, nước hoặc trà vào trong đài, sau đó hạ chén xuống và giữ nguyên vị trí.
8. Mâm bồng và lọ hoa
Theo nguyên tắc Đông Bình Tây Quả:
-
Phía Đông (bên trái khi nhìn vào bàn thờ) đặt bình hoa.
-
Phía Tây đặt mâm ngũ quả.
Nếu sử dụng đủ bộ cặp mâm bồng – lọ hoa, bố trí cân xứng hai bên để tạo hài hòa.
9. Ống đựng hương
Đặt ở vị trí dễ lấy, thuận tiện khi thắp nhang.
10. Cặp đèn thờ
Đặt sát mép ngoài bàn thờ, cân xứng hai bên để chiếu sáng và tạo không gian trang nghiêm.
11. Đèn dầu và ống châm mini
Các phụ kiện còn lại như đèn dầu, ống châm mini được đặt ở vị trí thuận tiện. Nếu thiếu món nào, có thể để trống, không ảnh hưởng đến bố cục chung.
12. Đỉnh đồng nên đặt trước hay sau bát hương?
Đỉnh đồng tuy không phải vật chính trong thờ cúng nhưng là nơi đốt trầm, góp phần trang trí và tạo sự trang nghiêm.
-
Nếu đỉnh đồng lớn hơn bát hương: Đặt sau bát hương.
-
Nếu đỉnh đồng nhỏ hơn: Có thể đặt trước bát hương.
Điều quan trọng nhất là lòng thành của gia chủ, không phải vị trí cụ thể của đỉnh đồng. Chỉ cần thành tâm, dù không có bát hương vẫn có thể kết nối với tổ tiên và thần linh.