2. Nghi thức hóa vàng
2.1 Thời gian thực hiện Hoá Vàng
-
Từ mùng 3 đến mùng 10 Tết tùy phong tục từng vùng và lịch sắp xếp của mỗi gia đình.
-
Không có ngày cụ thể bắt buộc quan trọng là lòng thành và sự trang nghiêm.
2.2 Các bước tiến hành
1. Chuẩn Bị Lễ Vật Hoá Vàng
Chuẩn bị lễ vật hoá vàng bao gồm mâm cỗ mặn hoặc chay tùy điều kiện và tín ngưỡng gia đình, cùng mâm ngũ quả với 5 loại trái cây tươi tượng trưng cho sự sung túc. Hoa tươi, hương nhang, nến và đèn được dùng để thắp sáng, thể hiện lòng thành kính.
Ngoài ra, bánh kẹo, trầu cau, rượu, nước chè cũng được dâng cúng đầy đủ. Vàng mã gồm quần áo, tiền vàng và vật dụng bằng giấy được chuẩn bị kỹ càng để hoá vàng cho người đã khuất. Hai cây mía dài thường được dùng làm đòn gánh hoặc gậy dẫn dắt người âm trong lễ cúng.
2. Tiến Hành Lễ Hoá Vàng
Tiến hành lễ hoá vàng bắt đầu bằng việc bày biện lễ vật trên bàn thờ gia tiên một cách trang nghiêm, đầy đủ. Tiếp theo, thắp hương và khấn theo bài văn khấn để thể hiện lòng thành kính và cầu mong.
Khi hương tàn, tiến hành hoá vàng mã tại nơi sạch sẽ, đảm bảo an toàn. Cuối lễ, đổ một chén rượu vào tro vàng để kết thúc nghi thức. Nếu có người mất trong năm, phần vàng mã của họ được hoá riêng biệt nhằm tưởng nhớ và thành kính.
3. Lưu ý trong lễ hóa vàng
1. Thứ Tự Hóa Vàng
Thứ tự hóa vàng bắt đầu bằng việc hóa tiền vàng của Gia Thần trước, nhằm tỏ lòng kính trọng và nhờ các vị thần bảo vệ gia đình. Sau đó, tiếp tục hóa tiền vàng của tổ tiên, ông bà để thể hiện sự tưởng nhớ và tri ân sâu sắc.
2. Hơ Mía Trên Đống Tro
Hơ mía trên đống tro là nghi thức dùng cây mía làm đòn gánh hoặc gậy để giúp linh hồn tổ tiên “gánh vàng” hoặc thuận lợi trên đường về âm thế. Việc hơ mía trên tro mang ý nghĩa hỗ trợ tổ tiên dễ dàng đi lại và nhận lễ vật từ thế giới bên kia.
3. Lưu Ý Khi Hóa Vàng
Lưu ý khi hóa vàng là không nên đốt quá nhiều đồ. Người âm chỉ cần vật dụng vừa đủ, tránh hóa quá nhiều hoặc quá xa xỉ để giữ sự tôn kính và đúng ý nghĩa lễ cúng.
4. Bài văn khấn lễ hóa vàng sau Tết 2025 (Ất Tỵ)
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần) Con lạy chín phương trời mười phương chư Phật chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy Ngài Ngô Vương hành khiển Thiên Hao hành binh chi thần Hứa Tào phán quan cai quản năm Ất Tỵ 2025. Con kính lạy Thành hoàng bản cảnh chư vị Đại Vương ngài Thần linh Thổ địa Táo phủ thần quân Đông trù Tư mệnh ngài Long Mạch Địa Mạch Địa Kỳ. Con kính lạy gia tiên tiền tổ tổ khảo tổ tỷ bá thúc huynh đệ cô dì tỷ muội chư vị hương linh nội ngoại họ... Tín chủ con là: [Họ và tên] Hiện cư ngụ tại: [Địa chỉ] Hôm nay là ngày mùng... tháng Giêng năm Ất Tỵ (2025) con cùng toàn gia đình thành tâm sửa soạn hương hoa đăng trà lễ vật trầu cau rượu nước xôi thịt vàng mã... kính dâng trước án. Kính cẩn thưa rằng: Tiệc xuân đã mãn Nguyên Đán đã qua. Nay xin thiêu hóa kim ngân vàng mã lễ tạ chư vị tôn thần và gia tiên tiền tổ cúi xin chứng giám phù trì độ trì độ cho dương cơ được vạn sự cát tường gia đạo an khang tài lộc tấn tới vạn sự như ý. Tín chủ con kính cẩn dâng lễ bạc lòng thành cúi xin chứng giám. Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
5. Sau lễ hóa vàng
-
Hóa vàng mã xong gia chủ rưới một ít rượu cúng lên đống tro để “kết thúc” và gửi đúng lễ vật đến người âm.
-
Sau lễ tiễn nhiều gia đình sẽ bắt đầu khai xuân mở hàng đi làm trở lại với mong ước một năm mới may mắn suôn sẻ.