Phong thủy bàn thờ

Bàn thờ được xem là trung tâm phong thủy trong ngôi nhà liên quan mật thiết đến 4 yếu tố quan trọng gồm môn (cửa), chủ (phòng ngủ), táo (bếp) và thờ (phòng thờ). Để hiểu sâu hơn về bàn thờ quan trọng như thế nào và cách áp dụng phong thủy trong đời sống, gia chủ có thể tham khảo các tài liệu giá trị như “Liễu Phàm Tứ Huấn” hướng dẫn chi tiết về thờ cúng và phong thủy gia đình hoặc “Tâm Vận Khai Án” chỉ dẫn cách sử dụng phong thủy để thay đổi vận mệnh, gia tăng tài lộc và sức khỏe giúp gia chủ thực hành tâm linh đúng cách, tối ưu phong thủy và mang lại sự yên tâm, thịnh vượng cùng hạnh phúc lâu dài cho cả gia đình. Bàn thờ không chỉ là nơi để thờ cúng tổ tiên mà còn có tác dụng rất lớn giúp bảo vệ ngôi nhà khỏi các năng lượng xấu, tà ma. Thờ cúng đúng cách giúp gia đình luôn giữ được sự bình an, thu hút tài lộc và may mắn. Bàn thờ cũng có tác dụng "chấn trạch" giúp ổn định và duy trì sự hài hòa trong gia đình.

1. Tầm quan trọng thiết kế bàn thờ hợp phong thủy:

Thiết kế và bố trí bàn thờ hợp phong thủy là rất quan trọng, không chỉ vì nó tạo ra không gian thờ cúng trang nghiêm mà còn giúp gia đình nhận được sự phù hộ từ tổ tiên. Một không gian thờ cúng đúng phong thủy sẽ mang lại vẻ đẹp và tính thẩm mỹ cho nội thất tạo dựng một không gian linh thiêng, thanh tịnh đồng thời thu hút năng lượng tích cực giúp gia đình luôn bình an, phát triển và gặp may mắn.

2. Cấu trúc bàn thờ gia tiên Việt Nam​

Cấu trúc của bàn thờ cũng cần đảm bảo hợp phong thủy. Bàn thờ phải có phần trong cao hơn phần ngoài tạo nên sự uy nghiêm, trang trọng là lý do tại sao bàn thờ thường có các cấp độ như 3 cấp, 5 cấp hay 2 cấp giúp khi thắp hương, người thờ có thể ngước mặt lên làm tăng thêm tính trang nghiêm.

3. Nguyên tắc cơ bản khi bố trí bàn thờ

Khi bố trí bàn thờ, gia chủ cần tuân theo một số nguyên tắc cơ bản như "trong cao, ngoài thấp", "tả hữu cân đối" và "trong tối, ngoài sáng" giúp tạo nên sự trang nghiêm và cân bằng. Bố trí các vật phẩm thờ cúng trên bàn thờ cũng cần phải có sự đối xứng như bát hương, đèn dầu, lọ hoa để tạo sự hài hòa giúp gia đình luôn được bảo vệ và thịnh vượng.

4. Bài trí các vật phẩm đúng công năng bàn thờ để hợp phong thủy

Gia chủ cần cân nhắc ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) khi chọn chất liệu và số lượng vật phẩm. Không nên dùng quá nhiều đồ cùng một chất liệu, cần cân bằng giữa gỗ (Mộc), kim loại (Kim) và sứ (Thủy) để tạo vượng khí. Khi sắp xếp, bàn thờ cần phân cấp rõ ràng từ ngoài vào trong: thần linh đặt ở trung tâm hoặc tầng cao nhất, tổ tiên theo cấp độ từ xa đến gần. Nguyên tắc “trong cao, ngoài thấp, cân đối 2 bên” được áp dụng cho bát hương, đỉnh đồng, ngai thờ, di ảnh, đôi hạc, mâm bồng… Không gian xung quanh cũng quan trọng có thể trang trí thêm bình gỗ lũa, bông lúa, cây cảnh hay thảm trải nhẹ nhàng để tăng sự thanh tịnh và trang nghiêm.

Bài trí các vật phẩm trên bàn thờ ảnh hưởng trực tiếp đến phong thủy. Phù trấn trạch nên đặt bên phải bàn thờ có biểu tượng hổ phù giúp bảo vệ. Đĩa Ngũ Phúc treo tại cửa phòng thờ mang lại may mắn và thịnh vượng, quả cầu thủy tinh giúp cân bằng khí còn chén nước đầy đủ năm chén tượng trưng cho Ngũ phương, long mạch, linh thần, Ngũ Phúc và gia thần. Đồ chay như hoa quả hay bánh chay nên đặt trên bàn thờ trong khi đồ mặn không nên đặt lên mặt bàn thờ chính, chỉ được để phía dưới để giữ sự thanh tịnh.

5. Kích thước bàn thờ gia tiên hợp phong thủy

Kích thước bàn thờ cũng ảnh hưởng đến phong thủy và thẩm mỹ. Một mẫu phổ biến dài 2,35m, sâu 1,27m, cao 1,27m sẽ phù hợp với hầu hết không gian gia đình, đảm bảo uy nghiêm, cân đối. Chân bàn kiểu cưỡi nghê tạo cảm giác mạnh mẽ, trang trọng. Chọn bàn thờ đúng kích thước giúp không gian thờ cúng hài hòa, đầy đủ mà vẫn gọn gàng. Bàn thờ thường có diện tích rộng cho phép đặt nhiều vật phẩm thờ như khám thờ, ngai thờ hay bát hương, phù hợp với không gian thờ lớn. Ngược lại, tủ thờ nhỏ gọn hơn, thích hợp với những không gian hạn chế, tuy diện tích bày biện đồ cúng ít hơn nhưng vẫn đảm bảo sự trang nghiêm.

6. Nguyên tắc sắp xếp ảnh thờ cơ bản​ hợp phong thuỷ

Một trong những nguyên tắc cơ bản là quy tắc "Tả Nam – Hữu Nữ" tức là ảnh của nam giới sẽ được đặt bên trái (Tả) và ảnh của nữ giới sẽ được đặt bên phải (Hữu) dựa trên nguyên lý âm dương, trong đó nam giới đại diện cho dương (sáng sớm, mặt trời mọc) vì vậy phải đặt ở bên trái trong khi nữ giới đại diện cho âm (chiều tối, mặt trăng) sẽ đặt bên phải. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn sắp xếp theo chiều từ người nhìn vào, thay vì từ bàn thờ nhìn ra là sai. Quy tắc "Tả Nam – Hữu Nữ" không chỉ tuân thủ nguyên lý âm dương mà còn phản ánh vai trò trong gia đình. Người phụ nữ là "cánh tay phải" là hậu thuẫn cho người đàn ông và gia đình, do đó đặt nữ bên phải giúp khẳng định vai trò trụ cột của nam giới trong gia đình.

7. Các màu sơn bàn thờ phổ biến​ hợp phong thủy

Về màu sơn, bạn có thể giữ nguyên màu vân gỗ tự nhiên để tạo cảm giác mộc mạc, thanh tịnh; chọn màu trầm cổ điển để mang lại sự trang nghiêm, sang trọng; hoặc các màu như đỏ, cánh gián, hạt dẻ, óc chó giúp tăng sinh khí và tài lộc. Nếu muốn chuẩn xác theo mệnh và hướng nhà, bạn nên tham khảo ý kiến thầy phong thủy hoặc tư vấn trực tiếp.

8. Điểm chung & Nguyên tắc cơ bản thờ cúng theo vùng miền

Thờ cúng theo vùng miền cũng khác nhau, mỗi bàn thờ có thể có 2 bát nhang, một thờ thần linh và một thờ gia tiên, tuân thủ phong tục địa phương để đảm bảo đúng nghi lễ. Khi chuyển bát hương đến nơi ở mới, cần làm thủ tục đúng để không ảnh hưởng đến thần linh và gia tiên và nếu có người mới trong gia đình có thể thờ thêm bát nhang nhưng phải theo đúng quy trình. Trường hợp ly hôn hoặc có con gái, con trai, trách nhiệm thờ cúng vẫn được duy trì. Không gian thờ cúng cần chú trọng yếu tố phong thủy và phải tạo ra không khí trong lành, thoáng đãng là nơi gia chủ thành kính đối với tổ tiên đồng thời là không gian giúp giáo dục đạo lý và thể hiện các ước nguyện, nguyện vọng tốt đẹp của gia đình. Đặc biệt, sử dụng nhang và các vật phẩm thờ cúng cần phải chú ý để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe vì những loại nhang chứa hóa chất độc hại có thể gây tổn hại cho không gian sống.

9. Lưu ý chọn đặt bàn thờ (Tàng phong tụ khí) kết nối với thiên nhiên

Vị trí đặt bàn thờ rất quan trọng và cần được lựa chọn kỹ càng. Bàn thờ nên được đặt ở vị trí trang nghiêm, không đặt gần các cầu thang, ban công hoặc các khu vực sinh hoạt. Phòng thờ cần có cửa chính thông thoáng để linh khí dễ dàng lưu thông và có sự giao hòa với thiên nhiên giúp không gian trở nên yên tĩnh, thoáng đãng và thuận lợi cho thờ cúng.