Ông bà ta có câu:
Ông bà ta có câu: “Phật từ bi Khánh một ly cũng chất,” nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của sự chấp trong đạo. Chấp ở đây không phải là giữ lấy thứ gì đó mà là chấp tâm. Trong đạo Phật và đạo Mẫu, người ta luôn khuyên rèn luyện tâm ý để tránh bị chấp niệm. Từ đây, chúng ta có thể hiểu rằng hành trình tu tập không chỉ là làm lễ mà còn là quá trình thay đổi và rèn luyện bản thân cả về thân, khẩu, ý.
1. Quan niệm về Phật và Thánh về Chấp niệm:
Quan niệm về Phật và Thánh về chấp niệm cho thấy, nhiều người tin rằng các bậc giác ngộ như Đức Phật hay Quan Thế Âm Bồ Tát đã thoát khỏi sinh tử luân hồi, không còn tham sân si, hỷ nộ ái ố. Tuy nhiên, trong tín ngưỡng dân gian, các vị thánh mẫu và thánh đồng vẫn có ảnh hưởng đến đời sống của người dân vì họ gắn liền với lục đạo. Những người hầu thánh, đặc biệt là thanh đồng, có thể gặp những thử thách nghiêm khắc nếu sai phạm trong quá trình tu tập và hành lễ.
2. Đúng tâm, đúng tính, đúng lý:
Đúng tâm, đúng tính, đúng lý là ba yếu tố then chốt trong tu tập theo truyền thống. Đúng tâm là phát nguyện tu hành bằng lòng thành thật, biết tri ân và báo đáp, không chỉ cầu tài lộc hay sức khỏe. Đúng tính bao gồm chuẩn bị tinh thần và vật chất, không làm lễ một cách hình thức mà phải trang nghiêm, đúng quy trình. Đúng lý nghĩa là chọn thầy phù hợp, người dẫn dắt giúp hiểu rõ con đường tu tập và kiên nhẫn theo đuổi quá trình hoàn thiện bản thân, không nóng vội hay gượng ép. Tu tập là hành trình lâu dài, đòi hỏi sự chân thành, chuẩn bị kỹ lưỡng và hướng dẫn đúng đắn.
3. Cầu đạo và giữ đúng giới luật:
Trong quá trình tu tập, người hành đạo cần phải giữ đúng giới luật, rèn luyện thân, khẩu, ý và thực hiện những nghi lễ trang nghiêm. Đặc biệt trong những ngày lễ lớn, cần kiêng khem, ăn chay, giữ thân thể và tâm trí trong sạch để đón nhận sự gia hộ của các bậc thánh thần. Đạo Mẫu không chỉ là tu tập cá nhân mà còn là sự hòa hợp trong cộng đồng. Mỗi bản hội, như một gia đình nhỏ, nơi các thành viên hỗ trợ, tôn trọng nhau và cùng nhau thực hiện lễ nghi. Chia sẻ công việc trong lễ nghi và tu tập giúp cộng đồng mạnh mẽ và phát triển. Con đường tu hành luôn gặp thử thách, đặc biệt khi bước vào giai đoạn "thật đồng" sau khi mở phủ. Những thử thách này nhằm giúp đồng nhân rèn luyện tâm tính, đối mặt với khó khăn và duy trì một tâm thái tích cực.
Đối với những người tu hành, việc nhận diện rõ ràng linh hồn của mình và công việc âm là rất quan trọng. Nếu không phân biệt được, dễ bị loạn đồng, dẫn đến sai lệch trong việc tu tập. Làm việc âm phải dưới sự chỉ dẫn của thầy và không nên tự ý hành động khi chưa có sự đồng ý.
Cuối cùng, con đường tu hành không chỉ là sự nhận thức về làm lễ mà là sự rèn luyện thật tâm, thật tính qua thời gian. Kết quả của rèn luyện là sự thanh tịnh tâm hồn, nhận được sự gia hộ và đạt được an lạc trong cuộc sống. Đúng như câu nói “Phật từ bi Khánh một ly cũng chất,” quá trình tu hành không chỉ là làm lễ mà còn là luyện tâm, giữ gìn giới luật và rèn luyện tính cách qua thời gian. Thực hành những điều này sẽ giúp ta đạt được sự bình an, an lạc trong cuộc sống và nhận được sự gia hộ của các bậc thánh thần.
