Trong văn hóa thờ cúng của người Việt, 3 chén và 5 chén trên bàn thờ là những vật phẩm không thể thiếu, phản ánh niềm tin tâm linh, giá trị văn hóa và đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Mỗi bộ chén thờ không chỉ là món đồ thờ cúng mà còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về phong thủy, đạo hiếu và tâm linh.
3 chén trên bàn thờ
Ba chén thờ thường được dùng để đựng nước, gạo và muối, ba lễ vật cơ bản tượng trưng cho sự no đủ, sung túc và tinh khiết. Trong phong tục Việt, số lẻ như 3 hoặc 5 được ưa chuộng, không dùng số chẵn, vì số lẻ mang ý nghĩa cát tường và thuận theo quy luật tự nhiên. Ba chén thờ đại diện cho ba điều quan trọng trong đời sống con cháu đối với tổ tiên: sự hiếu thảo, ghi nhớ công ơn sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ.
Chén thờ thường được thiết kế với chân trụ vững chắc, dễ nhấc đặt và giữ ổn định trên bàn thờ. Việc bày trí chu đáo ba chén thờ thể hiện sự thành kính, tôn trọng và lòng biết ơn đối với ông bà, tổ tiên.
5 chén trên bàn thờ
Năm chén thờ có ý nghĩa phong thủy sâu sắc hơn, liên quan đến ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, tượng trưng cho sự cân bằng âm dương và vũ trụ. Đồng thời, 5 chén thờ còn biểu thị ngũ thường: Nhân – Nghĩa – Lễ – Trí – Tín, là những phẩm hạnh đạo đức cơ bản của con người.
Trên bàn thờ, 5 chén thường được bố trí hài hòa: hai chén ở giữa tượng trưng cho Phật, Thánh; hai chén hai bên đại diện cho bà cô, ông Mãnh; chén còn lại tượng trưng cho gia tiên. Ngoài ra, 5 chén còn nhắc nhở về ngũ cấm: sát sinh, tà dâm, đạo tặc, uống rượu và nói dối, là những giới luật đạo đức mà con cháu cần tuân theo.
Lựa chọn và sử dụng chén thờ phù hợp
Khi lựa chọn 3 chén hay 5 chén trên bàn thờ, gia chủ cần cân nhắc kích thước bàn thờ để đảm bảo vật phẩm vừa vặn, hài hòa với tổng thể. Các gia đình sử dụng bàn thờ treo tường thường ưu tiên 3 chén cho gọn gàng, trong khi những bàn thờ lớn hơn, cỡ từ 1,5 m trở lên, có thể dùng 5 chén để tạo bố cục cân đối.
Hiện nay, chén thờ gốm sứ Bát Tràng vẫn là lựa chọn hàng đầu, chế tác thủ công tinh xảo bởi những nghệ nhân lành nghề. Sản phẩm không chỉ đẹp về hình thức mà còn mang đậm giá trị tâm linh, thể hiện sự thành kính và tôn trọng truyền thống.
Kết luận
3 chén, 5 chén trên bàn thờ không chỉ là vật phẩm để đựng lễ vật, mà còn là biểu tượng của lòng hiếu thảo, sự cân bằng phong thủy và bảo vệ tài lộc cho gia đình. Những bộ chén thờ Bát Tràng do Đồ thờ Canh Nậu cung cấp vừa giữ được tính thẩm mỹ, vừa chứa đựng tinh hoa văn hóa tâm linh Việt Nam. Hiểu và sử dụng đúng cách ba chén, năm chén trên bàn thờ sẽ giúp gia chủ thể hiện lòng thành kính, mang lại may mắn và sung túc cho gia đình.
