Câu đối Bút tiếp hoa ngưng/ Tộc kỳ phong tống: ( Bút tiếp hoa ngưng thiên vạn lý / Tộc kỳ phong tống địa trùng sơn)
Phiên âm – Giải nghĩa từng vế
Vế 1: 筆接花凝天萬里 (Bút tiếp hoa ngưng thiên vạn lý)
- Bút tiếp: ngòi bút nối liền, ý nói mạch văn chương, dòng đạo lý được tiếp nối không dứt.
- Hoa ngưng: “hoa” là vẻ đẹp, tinh túy; “ngưng” là tụ lại, kết tinh. → Hoa ngưng nghĩa là tinh hoa hội tụ.
- Thiên vạn lý: muôn trùng trời đất, chỉ không gian vô hạn.
→ Ý cả câu: Mạch văn chương nối liền, tinh hoa tụ lại, sáng rực muôn trùng trời cao.
Cũng có thể hiểu bóng: Nếp học, đạo đức, tinh túy dòng tộc lan xa muôn dặm.
Vế 2: 族旗風送地重山 (Tộc kỳ phong tống địa trùng sơn)
- Tộc kỳ: lá cờ của dòng tộc, biểu tượng của huyết thống, truyền thống.
- Phong tống: gió đưa, nghĩa là được lan tỏa, bay xa.
- Địa trùng sơn: “địa” là đất, “trùng sơn” là núi non chập chùng.
→ Ý cả câu: Cờ tộc tung bay, gió truyền đi khắp núi non trùng điệp.
Cũng có thể hiểu là danh tiếng và nề nếp của dòng họ lan rộng khắp non sông.
Dịch nghĩa toàn văn
- Bút tiếp hoa ngưng thiên vạn lý,
- Tộc kỳ phong tống địa trùng sơn.
Dịch nghĩa:
- Văn đạo tiếp truyền, tinh hoa tụ sáng khắp trời xa;
- Cờ tộc phấp phới, đức hạnh vang dội khắp núi non.
Dịch thơ gợi ý
Ngòi bút nối truyền muôn dặm sáng,
Cờ tông bay khắp vạn non xanh.
Hoặc:
Nối mạch văn chương muôn dặm tỏ,
Truyền dòng nghĩa tộc vạn sơn vang.
Ý nghĩa tổng thể
Đôi câu đối ca ngợi truyền thống hiếu học và đạo đức của dòng tộc, biểu trưng cho:
- “Bút tiếp hoa ngưng” → tinh hoa văn hóa, học vấn được kế thừa.
- “Tộc kỳ phong tống” → danh tiếng, đức hạnh dòng họ lan xa, bền vững qua thời gian.
Đây là đôi câu đối rất đẹp để trưng tại nhà thờ họ, từ đường hoặc văn chỉ, vừa mang nghĩa khuyến học, vừa khẳng định uy danh dòng tộc.
