Câu đối thờ Hương trung tín đổi- Xuân hiếu từ riêng
- Hương trung tín đổi ngoài tần tảo
- Xuân hiếu từ riêng khoảnh cỏ hoa
Chữ Hán tương ứng với đôi câu đối trên là:
- 忠信香移蘋藻外
- 孝慈春別草花間
Câu đầu: “Hương trung tín đổi ngoài tần tảo” (忠信香移蘋藻外)
Ý nói: Sau khi tỏ lòng thành kính với tổ tiên, hương thơm của lòng trung tín nên được lan tỏa ra ngoài, không chỉ dừng ở nơi thờ tự mà còn thể hiện trong cuộc sống – thành lòng trung với nước, tín với người. Tức là, hương lòng của người quân tử không chỉ toát ra trong việc thờ cúng mà còn thể hiện qua hành động và nhân cách ở đời.
Câu hai: “Xuân hiếu từ riêng khoảnh cỏ hoa” (孝慈春別草花間)
Ý nói: Sau khi chiêm ngưỡng vẻ đẹp của hoa cỏ mùa xuân, con người nên biết biến cảm xúc tươi mới ấy thành lòng hiếu thảo với cha mẹ và lòng từ ái đối với con cháu. Đó là đạo hiếu và lòng nhân hậu luôn tươi đẹp, khác hẳn với hoa cỏ thế gian chỉ nở rồi tàn, còn tình hiếu và lòng từ thì bất diệt, bền vững mãi.
Giải nghĩa bổ sung theo nghĩa rộng
Có thể hiểu toàn ý của đôi câu đối là:
- Việc thờ cúng tổ tiên không chỉ là hình thức, mà quan trọng hơn là giữ cho hương đức, trung tín lan tỏa trong đời sống thường ngày.
- Đạo hiếu và lòng từ của con cháu phải luôn tươi đẹp, bền bỉ như mùa xuân, không phai tàn như cỏ hoa theo thời tiết.
Như vậy, đôi câu đối vừa tôn vinh đạo trung tín, vừa ngợi ca hiếu từ, thể hiện mối liên kết giữa đạo làm người trong xã hội và đạo hiếu trong gia đình.
Câu đối thờ Hương trung tín đổi- Xuân hiếu từ riêng mang triết lý nhân sinh sâu sắc của Nho học – nhắc nhở con cháu phải giữ trọn trung tín trong đối nhân xử thế, hiếu từ trong tình thân, để cuộc sống lúc nào cũng tỏa hương đạo đức như hương trầm nơi thờ tự.
Đôi câu đối “Hương trung tín đổi ngoài tần tảo – Xuân hiếu từ riêng khoảnh cỏ hoa” không chỉ là lời răn dạy về đạo lý, mà còn là tác phẩm nghệ thuật giàu tính nhân văn.
Nếu được treo tại từ đường, gian thờ gia tiên hoặc nhà thờ họ, đôi câu đối này không những tô điểm thêm vẻ trang nghiêm mà còn gợi nhắc con cháu giữ trọn đạo đức, nhân nghĩa, hiếu trung – hương đức lan xa như mùi trầm quyện khắp.
