Trong văn hóa Hán Nôm, việc đọc và hiểu các chữ trên bia mộ hay hoành phi đòi hỏi sự am hiểu truyền thống.
- “Đạo hóa tùy duyên, thiền môn phương tiện.”
Cách đọc khác cũng ghi nhận là: “Đạo hóa hữu duyên, thiền môn phương tiện.” Ý nghĩa của cụm từ này nhấn mạnh triết lý nhân sinh và giáo lý nhà Phật, rằng sự hóa độ hay giáo hóa là tùy duyên, trong khi thiền môn là phương tiện để đạt giác ngộ.
Các ghi chép: “Bảo Đại Bính Dần niên Đông. Liệt phi thừa” và “tổ khảo mộ trí Nguyễn Vũ chi tộc Thánh hiệu… Lỗ.” Những ghi chép thể hiện cách ghi nhận dòng họ, niên hiệu và chức danh, đồng thời tôn trọng truyền thống thờ cúng tổ tiên. Qua đó, việc đọc, dịch và hiểu các chữ Hán Nôm trên bia mộ hay hoành phi không chỉ là kỹ năng ngôn ngữ mà còn là cách tiếp cận văn hóa, tín ngưỡng, và lịch sử của gia tộc và cộng đồng.
