Men rạn – Dòng men đặc trưng của Bát Tràng
Men rạn là dòng men đặc trưng, nổi bật của làng gốm Bát Tràng, được tạo nên từ sự chênh lệch về độ co giãn giữa men phủ và xương gốm. Chính sự khác biệt này tạo ra những vết rạn tự nhiên với màu xám dịu nhẹ, hài hòa, mang lại cảm giác nhẹ nhàng, tinh tế khi quan sát.
Những vết rạn không chỉ có tính thẩm mỹ mà còn tạo nên chiều sâu cảm xúc cho từng sản phẩm, thể hiện sự trầm lắng và thanh tao đặc trưng của gốm men rạn.
Nguồn gốc và ứng dụng của men rạn
Theo các tài liệu nghiên cứu về gốm men cổ Việt Nam, dòng men rạn đã xuất hiện tại Bát Tràng từ thế kỷ 16.
Sau một thời gian phát triển và bị mai một, men rạn đã được phục chế thành công và ngày nay được ứng dụng phổ biến trong chế tác đồ gốm tâm linh, phong thủy, đặc biệt là đồ thờ cúng bằng sứ.
Hiện tại, gốm Canh Nậu là một trong những đơn vị đi đầu trong việc phục chế và phát triển men rạn, ứng dụng trên nhiều dòng sản phẩm, trong đó nổi bật là bộ đồ thờ men Gio Rạn Gạo Nếp.
Các loại men rạn và ưu điểm của men Gạo Nếp
Men rạn có nhiều biến thể khác nhau, mỗi loại mang đến một hiệu ứng riêng biệt:
-
Men dạng Thạch: Vết rạn to, rõ nét, giống như móng tay.
-
Men dạng Chân Chim: Vết rạn nhỏ hơn, đan xen tự nhiên.
-
Men dạng Tăm và Hạt Vừng: Vết rạn cực nhỏ, dày, tạo sự tinh xảo cao.
Trong số đó, men dạng Gạo Nếp được đánh giá là đẹp và cân đối nhất:
-
Các vết rạn có kích thước vừa phải, đều đặn như hạt gạo nếp.
-
Đường rạn liền mạch, không đứt quãng, phủ đều toàn bộ bề mặt sứ.
-
Cân bằng hoàn hảo: không quá thưa như men dạng Thạch, cũng không quá dày đặc như men dạng Hạt Vừng.
-
Tạo nên tổng thể tinh tế, trang nghiêm và đẹp mắt, rất phù hợp với các chi tiết trong đồ thờ.
Ý nghĩa tâm linh và thẩm mỹ của men Gạo Nếp
Không chỉ hoàn hảo về mặt thẩm mỹ, men rạn Gạo Nếp còn mang theo giá trị tâm linh sâu sắc:
-
Mỗi sản phẩm được bao phủ bởi men gạo nếp đều gợi nhắc đến sự ấm áp, an yên từ cội nguồn linh thiêng.
-
Gia chủ khi sử dụng đồ thờ men rạn Gạo Nếp có thể gửi gắm những tâm tư, ước nguyện, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên một cách ý nhị và trang trọng.
Các bộ đồ thờ men Rạn Gạo Nếp tiêu biểu
-
Bộ đồ thờ men Rạn Gạo Nếp cho ban thờ 1m72 trở lên
-
Bộ đồ thờ men Rạn Gạo Nếp cho ban thờ cơ bản 1m54
-
Bộ đồ thờ men Gạo Nếp đắp nổi cho ban treo 1m54
Tất cả đều được chế tác thủ công tỉ mỉ, mang lại vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm, đồng thời truyền tải trọn vẹn giá trị văn hóa và tâm linh truyền thống.
