Tín ngưỡng thờ Mẫu đã trải qua nhiều thay đổi và hiện nay có không ít sự biến tướng, đôi khi không còn giữ được bản chất nguyên thủy.
Ban thờ mẫu trong chùa, đền thường thờ các vị thần mẫu, những biểu tượng của sự sinh sôi, bảo vệ, và ban phúc. Thờ mẫu trong chùa có thể xuất phát từ ảnh hưởng của "tam giáo đồng nguyên", khi mà nhiều tôn giáo khác nhau, bao gồm đạo Phật, đạo Lão, đạo Thần, được thờ cúng cùng nhau. Điều này phản ánh một sự hòa hợp trong tín ngưỡng của người Việt xưa, nơi mà mỗi tôn giáo đều có một vị trí riêng và được kính trọng.
Tuy nhiên, việc tín ngưỡng thờ mẫu bị biến tướng trong thời gian gần đây là một vấn đề đáng lo ngại. Việc lạm dụng các nghi lễ, các hành động không đúng mực trong việc thực hành tín ngưỡng thờ mẫu, hay những sự xuyên tạc, có thể làm suy giảm giá trị văn hóa và sự tôn nghiêm của nó. Tín ngưỡng này, khi thực hành đúng, phải phản ánh sự tôn kính và lòng biết ơn của con người đối với các thần linh, đồng thời phải bảo vệ và phát huy những giá trị nhân văn, nhân ái.
Việc UNESCO công nhận tín ngưỡng thờ mẫu là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào năm 2016 là một bước tiến quan trọng để ghi nhận giá trị văn hóa này, nhưng như bạn đã nói, công nhận không có nghĩa là công nhận "đạo mẫu" theo một nghĩa tôn giáo. Việc bảo vệ và duy trì tín ngưỡng thờ mẫu trong sự nguyên bản của nó là một trách nhiệm không chỉ của những người thực hành mà còn của cả cộng đồng, để tín ngưỡng này không bị lệch lạc và mất đi bản sắc.