Án gian thờ và sập thờ đều là những sản phẩm nội thất thờ cúng quan trọng. Án gian thờ nhỏ gọn, đơn giản, tiện lợi, dễ vệ sinh và giá thành hợp lý, thích hợp với những gia đình yêu thích phong cách nhẹ nhàng nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ chức năng thờ cúng. Sập thờ mang đến vẻ hoành tráng, đẳng cấp và uy nghiêm, đặc biệt là các mẫu Tứ Linh với chi tiết chạm khắc tinh xảo, nâng tầm không gian thờ tự, tạo sự trang trọng và linh thiêng. Dù lựa chọn loại nào, mỗi sản phẩm đều phù hợp với phong cách, nhu cầu sử dụng và đặc điểm không gian của gia chủ, mang lại giá trị tâm linh và vẻ đẹp sang trọng.
Sập thờ tam cấp là gì ?
Sập thờ tam cấp là loại bàn thờ truyền thống gồm ba tầng, cấp trên đặt ngai thờ hoặc bài vị chính, cấp giữa đặt đỉnh đồng và đồ thờ quan trọng, cấp dưới có thể để trống hoặc đặt bát hương. Mỗi cấp được làm đặc, sử dụng hai xà ngang chắc chắn, mặt bàn đục 3 thang én âm 5 ly, giúp bàn không bị võng theo thời gian, tăng độ bền và sự ổn định. Kích thước phổ biến bắt đầu từ chiều rộng 1,27 m, mặt tiền dài 2,17 m, có thể thu ngắn còn 1,97 m nếu cần, cổ dày 5 phân, dạ bàn dày 10 phân liền nguyên khối, bổ mộng chéo giúp ổn định lâu dài. Giá sập thờ tam cấp tăng theo chiều rộng và lượng gỗ sử dụng do khung sườn lớn hơn, lượng gỗ nhiều hơn và chạm khắc cầu kỳ hơn.
Kích thước sập thờ tam cấp
Bộ 3 sập thờ gồm gian chính giữa và hai gian bên, gian chính làm từ gỗ hương đá cao cấp, hai gian bên làm từ gỗ gụ Lào nguyên khối, tạo sự hài hòa về chất liệu và màu sắc. Gian chính giữa chạm Tứ Linh gồm Long, Ly, Quy, Phượng, tượng trưng quyền lực, bảo hộ và thịnh vượng, hai gian bên chạm Mai Điểu tinh xảo, tạo điểm nhấn nghệ thuật nhẹ nhàng. Tất cả sập thờ trong bộ dài 2,17 m, rộng 1,17 m, cao 1,37 m, yếm dày 10 cm, cổ 4 cm, ván chịu lực 2 cm, làm bằng gỗ liền khối, đảm bảo chắc chắn và tuổi thọ lâu dài. Các chi tiết chạm khắc thủ công sắc nét, tinh tế, tăng giá trị thẩm mỹ và độ bền theo thời gian, phù hợp với nhà thờ họ ba gian, từ đường hoặc không gian thờ lớn, tạo sự cân đối, linh hoạt và trang nghiêm.
Nên làm án gian thờ hay sập thờ
Nhiều gia đình thường băn khoăn giữa lựa chọn án gian thờ hay sập thờ để phù hợp với không gian thờ cúng. Mỗi loại bàn thờ đều có những ưu điểm riêng và sự lựa chọn phụ thuộc vào diện tích phòng, nhu cầu sử dụng cũng như phong cách bài trí. Án gian thờ nổi bật với thiết kế nhỏ gọn, đơn giản, dễ vệ sinh và giá thành hợp lý, rất phù hợp với những không gian hạn chế như chung cư hoặc nhà phố. Ngược lại, sập thờ mang vẻ uy nghi, hoành tráng và sang trọng, thích hợp với phòng thờ rộng, nhà thờ họ hoặc đền chùa, thể hiện sự trang trọng và đẳng cấp.
Về thiết kế, sập thờ thường có chân cao từ 18 đến 26 cm, kiểu dáng chắc chắn cùng các chi tiết chạm khắc tinh xảo như Mai Điểu, Tứ Linh, Song Long Chầu Nguyệt, tạo nên không gian thờ cúng linh thiêng và ấn tượng. Chiều dài phổ biến từ 2 m trở lên, chiều cao khoảng 1,17–1,27 m, đủ để bài trí đỉnh đồng, ngai thờ, bát hương, mâm bồng và các vật phẩm thờ khác. Án gian thờ có thiết kế đơn giản hơn, chân thấp từ 10 đến 18 cm, hoa văn nhẹ nhàng, ít chi tiết, dễ bố trí và vệ sinh, vẫn đảm bảo các vật phẩm cơ bản như bát hương, mâm bồng và cốc nước, phù hợp với phòng thờ nhỏ.
Sập thờ có ưu điểm là không gian bày biện rộng rãi, kết cấu vững chắc và dễ kết hợp bàn cơm, thuận tiện cho tổ chức lễ, Tết. Tuy nhiên, sản phẩm chiếm nhiều diện tích, nặng, khó vận chuyển và không phù hợp phòng nhỏ. Ngược lại, án gian thờ linh hoạt về kích thước, dễ lau chùi và tiết kiệm diện tích nhưng vẫn cần một khoảng không gian tối thiểu, và mặt bàn có thể trống nếu không bày thêm vật trang trí. Lựa chọn bàn thờ nên dựa trên số lượng vật phẩm cần bày, diện tích phòng và phong cách mong muốn. Không gian rộng, yêu cầu uy nghiêm và bày nhiều vật phẩm nên chọn sập thờ, trong khi không gian nhỏ ưu tiên tiện dụng thì án gian thờ là giải pháp hợp lý. Bàn thờ có thể được tùy chỉnh về số cấp, chiều cao, chiều rộng và chất liệu để phù hợp phong thủy, hài hòa với không gian và đáp ứng công năng sử dụng.
So sánh Bàn Thờ và Sập Thờ
Sập thờ thường có độ rảnh hai bên từ 12–15 cm tạo dáng mềm mại, trong khi án gian thờ dáng vuông, không có độ rảnh, dễ lau chùi, phù hợp phòng nhỏ. Khi kê song song hai bàn thờ Phật và Gia tiên, mỗi bàn dài 1,76 m, sâu 1,55 m sẽ phù hợp với phòng rộng từ 5 m trở lên. Phần chân sập thờ thường chọn 24 cm để cân đối, vững chãi, với nhà rộng có thể chọn 26–30 cm. Cổ bàn thờ nên dày 5 phân để nhìn chắc khỏe và sang hơn, trong khi dạ bàn nên chọn liền khối 10 phân, không ghép nối, giúp kết cấu vững vàng, thể hiện sự tôn nghiêm và bền chắc. Án gian thờ chân thấp từ 10–18 cm, thiết kế đơn giản, dễ bố trí. Sử dụng bao loan giúp bàn thờ kín đáo, cân đối và sang trọng, nhưng nếu muốn phong cách tối giản có thể bỏ.
Lưu ý khi mua Bàn thờ án gian và sập thờ
Khi lựa chọn bàn thờ, chất liệu gỗ, độ dày gỗ và kỹ thuật mộng thắt là yếu tố quan trọng. Gỗ hương đá, gỗ gõ đỏ hoặc gỗ gụ nguyên khối nên được kiểm tra toàn bộ từ mặt bàn đến thang xà và chân bàn để tránh trường hợp bên ngoài đẹp nhưng bên trong là gỗ kém chất lượng. Độ dày của bàn quyết định độ bền và khả năng chịu lực, ví dụ khuôn 5 phân, ván mặt 2 phân, vai bàn 6 phân là chuẩn, đảm bảo bàn thờ vững chắc, tránh cong vênh. Với sập thờ tam cấp, chọn cuốn thư dài 1,97 m, rộng 87 cm kết hợp hai câu đối vừa vặn, sử dụng dây treo lõi điện bọc dù, sơn cánh gián sáng và trang trí hoa văn truyền thống giúp cân đối và tăng tính thẩm mỹ. Mặt bàn có hai bậc, bậc trên rộng 47 cm đặt cỗ khám đỉnh thờ, bậc dưới cao 35 cm đặt bộ đỉnh, tạo điểm nhấn trang nghiêm cho không gian thờ.
