Choé thờ và những điều bí ẩn linh thiêng trên ban thờ gia tiên của người Việt
Kính thưa quý vị thờ cúng tổ tiên là một trong những nghi thức mang tính truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam là biểu hiện của đạo lý "uống nước nhớ nguồn" thể hiện đạo đức và tâm hiếu hạnh của con người với các bậc tổ tiên. Vì vậy trên ban thờ gia tiên mỗi món đồ mỗi vật phẩm dâng cúng lại có những lý luận và ý nghĩa riêng đồng thời nó cũng có những tác dụng riêng về mặt phong thủy. Trên ban thờ có thể kể đến ba vật phẩm quan trọng là gạo muối và nước – còn gọi là ba "Hũ": ba choé thờ dùng để dâng lên tổ tiên. Những vật phẩm Chóe Thờ đều là những nhu yếu phẩm cơ bản phục vụ cho cuộc sống hàng ngày với hi vọng rằng người đã khuất dù sống ở thế giới bên kia vẫn được no đủ. Vậy "choé thờ" là gì có ý nghĩa ra sao và phải đặt thế nào trên ban thờ gia tiên của người Việt? Kính mời quý vị cùng theo dõi bài viết hôm nay qua kênh đồ thờ Canh Nậu văn hóa thờ cúng của người Việt. Hãy cùng xem và trao đổi với chúng tôi để hiểu thêm về ý nghĩa và giá trị truyền thống của tục thờ cúng tổ tiên.
1. Choé thờ là gì và tại sao nên đặt choé thờ trên ban thờ gia tiên?
Choé thờ là một món đồ thờ cúng có hình dạng mô phỏng chiếc thạp hay chum đựng gạo trong các gia đình Việt xưa. Gạo là vật dụng thường có trong mỗi gia đình nhất là trong các gia đình quan lại hay địa chủ thể hiện sự giàu sang và thịnh vượng của gia đình. Choé thờ có cấu tạo ba phần: phần nắp phần thân và phần chân. Phần thân của choécó miệng nhỏ và phình to ở giữa giống như chiếc bình phong thủy hút tài lộc. Ý nghĩa của nó là khi tài lộc đi qua miệng choé sẽ được giữ lại ở phần thân phình to mang đến tài lộc hạnh phúc bình an và may mắn cho gia chủ.
Trong văn hóa tâm linh của người Việt sự chết không phải là sự kết thúc mà là sự bắt đầu của một cuộc sống mới ở thế giới vô hình mà con người sống ở dương thế không thể nhìn thấy. Ở thế giới ấy tổ tiên cũng cần có cuộc sống đầy đủ với các nhu yếu phẩm hàng ngày như tiền bạc muối gạo và nước. Chính vì thế choé thờ và các vật phẩm thờ cúng khác được dùng để đựng đồ tế lễ cầu mong tổ tiên luôn được no đủ và đồng thời cũng là lời cầu nguyện cho gia đình con cháu được ấm no mọi sự bình an mưa thuận gió hòa.
Choé thờ cũng giống như những món đồ thờ cúng khác cần được lựa chọn kỹ lưỡng và không được dùng chung với các đồ vật khác trong gia đình để đảm bảo tính trang nghiêm và thanh tịnh cho không gian thờ cúng.
2. Choé thờ đựng gì và ý nghĩa của từng lễ vật trong choé thờ
Như đã nói ở trên người Việt thường quan niệm "Trần sao âm vậy" tức là những gì sử dụng ở dương gian thì người cõi âm cũng sẽ cần. Choé thờ được sử dụng để đựng các lễ vật thờ cúng bao gồm gạo muối và nước. Đây là ba loại thực phẩm cần thiết và không thể thiếu trong cuộc sống của con người dương gian và cũng tương tự dưới âm thế những lễ vật này cũng cần thiết để tổ tiên có một cuộc sống đầy đủ.
-
1. Choé thờ đựng gạo
Gạo là thực phẩm quan trọng trong cuộc sống sinh hoạt của người Việt được coi là "hạt ngọc thực" tượng trưng cho sự sung túc và no đủ. Đặt choé thờ đựng gạo trên ban thờ thể hiện sự biết ơn đối với các vị thần đã ban cho nền văn minh lúa nước đồng thời là lời cầu nguyện cho gia đình luôn được ấm no công danh thuận lợi.
-
2. Choé thờ đựng muối
Từ ngàn xưa muối được coi là khoáng chất quý giá là tài sản quan trọng của mỗi gia đình. Muối còn tượng trưng cho sự trong sạch và mạnh mẽ. Đặt choé thờ đựng muối trên ban thờ nhằm mong muốn cuộc sống gia đình luôn sạch sẽ mạnh mẽ và ngày càng phát triển. Ngoài ra muối còn có tác dụng xua đuổi tà ma giữ cho gia đình được bình an.
-
3. Choé thờ đựng nước
Nước là nguồn sống của vạn vật. Trong văn hóa thờ cúng nước tượng trưng cho sự thanh cao trong sạch và sự khởi đầu của sự sống. Đặt choé thờ đựng nước trên ban thờ thể hiện lời cầu nguyện cho cuộc sống luôn thanh tịnh tránh xa cám dỗ tầm thường và đạt được sự an yên tự tại.
3. Cách đặt choé thờ trên ban thờ đúng chuẩn
Đặt choé thờ trên ban thờ cần tuân theo một số quy tắc để đảm bảo phong thủy và sự trang nghiêm. Choé thờ thường được đặt theo hướng tam giác hoặc hàng ngang. Choé đựng nước sẽ được đặt ở chính giữa còn choé đựng gạo và muối sẽ đặt ở hai bên. Khoảng cách giữa các choé thường là từ 5 đến 8 cm tạo ra sự cân đối cho không gian thờ. Đối với bàn thờ Phật chỉ nên đặt một choé thờ đựng nước để thể hiện sự thanh tịnh. Còn đối với bàn thờ gia tiên gia chủ có thể đặt đầy đủ cả ba choé đựng gạo muối và nước.
4. Những lưu ý khi đặt choé thờ lên ban thờ gia tiên
Việc thờ cúng và sắp xếp các đồ thờ cúng là một công việc vô cùng linh thiêng đòi hỏi sự thành kính và cẩn thận. Khi đặt choé thờ lên ban thờ gia chủ cần chú ý:
- Lựa chọn choé có kích thước phù hợp với không gian thờ.
- Vật phẩm trong choé phải là những thứ tốt nhất gạo phải ngon muối phải sạch nước phải tinh khiết.
- Nên chọn choé thờ làm từ chất liệu gốm sứ là tốt nhất.
- Không được sử dụng choé thờ vào các sinh hoạt hàng ngày.
- Gia chủ có thể đặt choé thờ lên bộ ba đài thờ để tăng tính trang nghiêm.
5. Thay hũ gạo muối nước trên ban thờ
Nhiều gia đình có thói quen thay vũ gạo muối nước trên ban thờ định kỳ có thể là mỗi tháng ba tháng hoặc vào dịp cuối năm. Tuy nhiên khi thay gạo muối nước gia chủ cần lưu ý không nên đổ hết tất cả mà chỉ nên thay một nửa và trộn với gạo muối nước cũ để giữ lại tài lộc và may mắn mà tổ tiên đã ban tặng.
Kết luận
Hũ gạo muối và nước trên ban thờ không chỉ là những vật phẩm cần thiết trong cuộc sống mà còn là biểu tượng của sự no đủ thanh tịnh và tâm thành kính của con cháu đối với tổ tiên. Việc thờ cúng này phản ánh sâu sắc giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam thể hiện lòng biết ơn và sự hiếu kính với các bậc tiền nhân. Lần đầu tiên thế hệ con cháu chúng ta nên xuất phát từ cái tâm thành kính. Mọi sự thiếu linh tùy duyên có gì cúng nấy mùa nào thức ấy. Dân gian có câu "Nước mắt chảy xuôi" vậy nên vật phẩm dâng cúng dù ít hay nhiều cần phải đủ nghĩa đủ lễ không phô trương hình thức. Tùy vào điều kiện và hoàn cảnh gia đình mà thờ cúng nhưng luôn giữ được sự chân thành và thành kính.