1. Tết Nguyên Đán có từ bao giờ?

Tết Nguyên Đán là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời của các quốc gia Á Đông, đặc biệt gắn liền với lịch sử nông nghiệp của Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc và nhiều quốc gia khác. Lễ Tết được xác định theo âm lịch, loại lịch dựa trên chu kỳ của mặt trăng, đã tồn tại từ rất lâu nhờ vào quan sát thiên văn và nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Người xưa dựa vào âm lịch để xác định thời điểm giao mùa, từ đó tổ chức các lễ hội gắn liền với sinh hoạt và sản xuất, tạo nên một nét văn hóa đặc sắc.

2. Tại sao lại có Tết Nguyên Đán?

Nguyên nhân ra đời của Tết Nguyên Đán gắn liền với quan niệm về chu kỳ tự nhiên. Tết diễn ra vào đầu tháng Giêng âm lịch, khi mặt trăng mới xuất hiện sau kỳ trăng non đầu tiên của năm mới. Đây là thời điểm mùa xuân bắt đầu, mở ra một chu kỳ mới cho việc trồng trọt và sinh hoạt. Theo quan niệm phương Đông, Tết đánh dấu sự chuyển giao giữa trời đất, kết thúc mùa đông lạnh giá và đón chào mùa xuân ấm áp, thuận lợi cho cây trồng và mùa màng. Không chỉ là lễ hội truyền thống, Tết còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người.

3. Ý nghĩa tâm linh và đoàn viên ngày tết

Về mặt tâm linh và tinh thần đoàn viên, Tết là dịp để người nông dân bày tỏ lòng biết ơn với các vị thần linh, trời đất và tổ tiên, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và gia đình bình an. Dù làm nghề gì hay ở đâu, khi Tết đến ai cũng mong trở về đoàn tụ bên gia đình. Mọi người cùng nhau thắp hương tưởng nhớ và tạ ơn ông bà, tổ tiên đã phù hộ cho cả gia đình trong suốt một năm qua, thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn và sự gắn kết gia tộc.

4. Các phong tục tết truyền thống

Phong tục Tết Nguyên Đán của Việt Nam mang nhiều nét đặc sắc. Dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa là cách xua đi điều không may và đón tài lộc, đồng thời tạo không gian mới mẻ cho năm mới. Mặc quần áo mới thể hiện sự khởi đầu tươi mới, mang đến may mắn và đổi thay tích cực trong cuộc sống. Tặng và nhận lì xì là phong tục không thể thiếu, bao lì xì đỏ tượng trưng cho tài lộc và là lời chúc may mắn gửi đến người thân, đặc biệt là trẻ nhỏ. Thăm hỏi, chúc Tết gắn kết tình cảm gia đình, bạn bè và trao gửi lời chúc sức khỏe, thành công cho năm mới.

5. Biểu tượng con giáp và yếu tố tâm linh

Tết Nguyên Đán còn gắn liền với hệ thống 12 con giáp, mỗi năm ứng với một con vật như Tý, Sửu, Dần, Mão… Mỗi con giáp được cho là ảnh hưởng đặc biệt đến tính cách, vận mệnh và cuộc sống của những người sinh năm đó. Ngoài ra, Tết còn mang yếu tố tâm linh và thiêng liêng, gắn với các nghi lễ thờ cúng, cầu an, cầu phúc, giúp con người hướng về giá trị truyền thống và tinh thần cầu mong một năm mới bình an, may mắn và hạnh phúc.