Vì sao không cúng rượu bia trong lễ cúng?
Bàn thờ Canh Nậu - Trong văn hóa thờ cúng truyền thống của người Việt, rượu bia từng được coi là thành phần không thể thiếu trong các nghi lễ, thể hiện sự trang trọng và lòng thành kính với tổ tiên. Tục ngữ xưa còn có câu “Phi tửu bất thành lễ”, nghĩa là không có rượu thì lễ cúng chưa trọn vẹn. Tuy nhiên, theo quan điểm hiện đại và đặc biệt là dưới góc nhìn Phật giáo, việc cúng rượu bia trên bàn thờ không còn được khuyến khích, thay vào đó là xu hướng dùng những lễ vật thanh tịnh, giản dị mà vẫn giữ trọn ý nghĩa tâm linh. Phật giáo cho rằng rượu bia và các chất kích thích là nguyên nhân khiến con người mất đi sự tỉnh táo, mê mờ trí tuệ, dễ dẫn đến hành vi sai lầm. Trong Ngũ giới – nguyên tắc đạo đức cơ bản của Phật giáo, việc tránh xa rượu bia được đặt ra như một cách giúp con người duy trì sự sáng suốt, sống có trách nhiệm và không bị cuốn vào cám dỗ. Vì vậy, nhiều Phật tử và người theo tín ngưỡng tâm linh đã lựa chọn không cúng rượu bia trong các lễ cúng, thay vào đó là nước sạch hay những thức uống thanh tịnh khác.
Vì sao không nên cúng rượu bia?
Xét về sức khỏe, rượu bia có hại cho cơ thể, làm suy giảm khả năng tư duy và gây ra nhiều hệ lụy khi bị lạm dụng. Trong không gian thờ cúng – vốn cần sự trang nghiêm và thanh tịnh – việc dâng rượu bia dễ dẫn đến tình trạng một số người lợi dụng để uống trong lễ, phá vỡ sự thành kính, thậm chí gây ra hành vi thiếu chuẩn mực. Về mặt tâm linh, mục đích của lễ cúng là tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong bình an và phúc lộc cho gia đình, vì vậy việc sử dụng rượu bia đôi khi lại làm mất đi ý nghĩa vốn có của nghi lễ.
Lợi ích khi thay thế rượu bia bằng đồ uống thanh tịnh
Ngày nay, thay vì cúng rượu bia, nhiều gia đình đã chọn những đồ uống thanh tịnh như nước lọc, nước trà, nước cam, nước chanh hoặc oản ngọt. Những lễ vật giản dị này không chỉ phù hợp với giáo lý Phật giáo mà còn giữ được sự trong sáng, tinh khiết cho không gian thờ cúng. Quan trọng hơn, chúng thể hiện lòng thành kính chân thành và sự trân trọng với tổ tiên, điều vốn là cốt lõi của mọi nghi lễ thờ cúng.
Việc tránh cúng rượu bia trên bàn thờ vì thế không phải là bỏ qua truyền thống, mà là sự điều chỉnh phù hợp với thời đại, vừa bảo vệ sức khỏe con người, vừa giữ trọn sự trang nghiêm cho không gian tâm linh. Đây cũng là cách để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính và biết ơn tổ tiên một cách ý nghĩa, bền vững hơn.
