Đôi Cô Cam Đường là một phần trong tín ngưỡng thờ mẫu nhưng khác với những vị thánh trong hệ thống Tứ Phủ Đôi Cô Cam Đường là những vị thần thánh gắn liền với vùng đất Cam Đường Lào Cai. Dưới đây là câu chuyện và những điều bạn cần biết về đôi cô cam đương linh thiêng này:
Giới thiệu về Đôi Cô Cam Đường
Đôi Cô Cam Đường là hai cô gái trẻ đến từ làng Đình Bảng Bắc Ninh chuyên buôn bán vải. Họ thường xuyên giao thương ở khu vực làng Chiềng On (Lào Cai). Vào một lần hai cô gái không quay lại nữa và người dân phát hiện thi thể của họ trôi dạt về làng. Kể từ đó dân làng đã lập đền thờ hai cô và cầu mong sự phù hộ cho buôn bán và cuộc sống ấm no.
Mặc dù có nhiều người gọi đôi cô là "Cô Đôi Cam Đường" và nhầm lẫn với các vị thánh trong hệ thống Tứ Phủ nhưng thực tế Đôi Cô Cam Đường không thuộc hệ thống thánh cô Tứ Phủ. Đôi cô Cam Đường là những vị thần bản cảnh hiển linh tại đất Cam Đường không liên quan đến cô Hậu Cận Mẫu Thượng Ngàn trong hệ thống Tứ Phủ.
Truyền thuyết về Đôi Cô Cam Đường
Theo truyền thuyết vào thời kỳ chống lại giặc ngoại xâm hai cô gái trẻ đã vận chuyển hàng hóa và bị quân lính phát hiện giết hại. Sau đó thi thể của họ bị ném xuống suối và trôi dạt về làng Chiềng On. Người dân nơi đây lập miếu thờ để tưởng nhớ và từ đó nhiều điều may mắn đã đến với dân làng.
Ngôi đền Đôi Cô Cam Đường
Ngôi đền Đôi Cô Cam Đường đã tồn tại hàng trăm năm nằm ở xã Cam Đường, thị xã Lào Cai là nơi linh thiêng nơi người dân đến cầu nguyện cho công việc buôn bán thuận lợi và mùa màng bội thu. Ngôi đền đã được nhiều lần trùng tu và sửa sang trở thành một địa điểm văn hóa tâm linh quan trọng đối với người dân Lào Cai và du khách thập phương.
Lễ hội và các ngày cúng tại đền Đôi Cô
Đền Đôi Cô Cam Đường có những ngày lễ hội chính trong năm gồm Tết Thượng Nguyên vào ngày 10 tháng Giêng âm lịch, lễ vào hè ngày 10 tháng 4, lễ ra hè ngày 10 tháng 7 và lễ chính vào ngày 13 tháng 9 âm lịch. Trong các lễ hội, người dân và du khách thường thắp hương tưởng nhớ công đức của hai cô và cầu xin sự may mắn, tài lộc cho công việc buôn bán.
Trang phục và các nghi lễ tại đền cô đôi cam đường
Cô Đôi Cam Đường thường được thỉnh sau giá với trang phục truyền thống bao gồm áo tứ thân khăn mỏ quả và nón quai thao. Người dân trong lễ hội hát những bài văn cầu nguyện sự an lành và tài lộc cho mọi người. Đôi Cô Cam Đường không chỉ là những vị thánh có công với người dân trong buôn bán mà còn là biểu tượng của sự bảo vệ và che chở trong cuộc sống từ sự nghiệp cho đến tình cảm. Miếu Đôi Cô Cam Đường trở thành nơi linh thiêng thể hiện sự tín ngưỡng và niềm tin mạnh mẽ vào sức mạnh tâm linh cầu mong một cuộc sống thịnh vượng và ấm no.
Bản văn Đôi Cô Cam Đường
Bản văn Đôi Cô Cam Đường bắt đầu bằng dâng hương tưởng niệm, kể lại sự tích của hai cô với lòng thành kính, nhắc về quê cũ của họ ở Đình Bảng và nguồn gốc phúc duyên. Về nghề nghiệp, hai cô nối đời buôn vải, gánh hàng rong ngược xuôi không ngại mưa nắng, tay mềm vẫn gánh nặng duyên tơ, chiều về quảy gánh đi thoăn thoắt. Hình ảnh cô Cam được mô tả dung nhan thanh tú, tóc mượt như lụa, má hồng rạng tươi, dáng nhỏ gọn lưng thon, má lúm duyên xinh cười như hoa nở, khăn vuông thắm đậm đà, tứ đức tam tòng sáng tỏa. Khi hết hạn tại Thiên phủ, cô trở lại trời để hồn tiên nơi Cam Đường, dấu xưa để lại bốn miền tôn vinh. Sau khi mất, linh hồn cô hiển linh, canh khuya hiện về, tay tiên hái trái hái hoa trời, tiếng thiêng lan tỏa gần xa. Người dân cảm ân công đức của cô, ban lộc tài phát khắp miền, cô để lại tiếng hay muôn đời. Khấn nguyện tấu trình bằng văn cầu lễ, dâng khúc đàn tiếng hát thay lời tâm, xin cô về lại điện thần, ban bình an và sống lành.
Qua câu chuyện Đôi Cô Cam Đường, người dân và du khách có thể hiểu hơn về ý nghĩa linh thiêng của họ trong đời sống tâm linh ở Lào Cai cũng như trên khắp cả nước, đồng thời thấy được vai trò của tín ngưỡng trong bảo vệ, che chở và mang lại may mắn cho cộng đồng.