Đặc biệt trong Đạo thầy trò, người thầy đóng vai trò quan trọng như một người hướng dẫn dìu dắt đệ tử qua những chặng đường khó khăn. Tuy nhiên điều đáng nói là trong tín ngưỡng Trình Đồng Mở Phủ hiện tượng đổi thầy (hay còn gọi là "xoay khăn") ngày càng trở nên phổ biến. Vậy, tại sao hiện tượng xoay khăn lại diễn ra và có những tác động gì đến tín ngưỡng thờ mẫu?
Nghi thức "Trình Đồng Mở Phủ" trong tín ngưỡng thờ mẫu
Nghi thức Trình Đồng Mở Phủ là lễ quan trọng nhất trong tín ngưỡng thờ mẫu Việt Nam, khẳng định sự kết nối của người hành lễ với các vị thánh thần, đặc biệt là Thanh Mẫu và các thần linh trong Tam Tứ Phủ. Sau khi hoàn thành nghi thức, đồng nhân chính thức trở thành thanh đồng, có thể tiếp tục hành đạo, truyền dạy và phát triển con đường tâm linh.
Tuy nhiên, không phải ai sau khi mở phủ cũng gặp thuận lợi. Nhiều đồng nhân phải đối mặt với khó khăn như công việc thất bát, bệnh tật hay những thử thách trong cuộc sống. Những khó khăn này khiến một số người chọn "xoay khăn" – thay đổi thầy, đổi hướng tu tập để tìm kiếm may mắn và sự an yên.
Hiện tượng "Xoay Khăn Đồng Thầy" và nguyên nhân
"Xoay khăn" trong tín ngưỡng thờ mẫu có thể hiểu là việc thay đổi người thầy mà một thanh đồng đã từng theo trước đó. Trong tín ngưỡng Tứ Phủ, khăn là vật linh thiêng không thể thiếu trong các nghi lễ và nó gắn liền với thầy trò trong suốt quá trình hành đạo. Việc "xoay khăn" thực chất là thay đổi người thầy có thể vì những lý do như mối quan hệ không hợp tác không tôn trọng hoặc không đạt được mục tiêu tâm linh như mong muốn.
Có nhiều lý do dẫn đến việc "xoay khăn":
Có nhiều lý do dẫn đến việc "xoay khăn" trong hành đạo. Thanh đồng mới thường chưa vững lập trường, dễ bị dao động và thay đổi thầy mà không cân nhắc kỹ. Một số không tôn trọng thầy do khác biệt quan điểm hoặc thiếu hiểu biết về đạo lý. Việc đi xem bói lung tung, không tu tập đúng cách cũng làm tâm linh bất ổn, gây xáo trộn cuộc sống. Ngoài ra, khó khăn về tinh thần, kinh tế hay tình duyên sau khi mở phủ khiến nhiều người nghi ngờ thầy và tìm cách đổi thầy.
Lý giải về thay thầy và tìm đúng người dẫn dắt
Tìm thầy đúng người có tâm có đức để dẫn dắt là một yếu tố quan trọng trong con đường tu tập của mỗi thanh đồng. Tuy nhiên, thay thầy không phải lúc nào cũng là giải pháp đúng đắn bởi trong nhiều trường hợp chính bản thân người thanh đồng mới là người cần phải tự soi xét lại mình để hiểu rõ những khó khăn và thử thách mà mình đang gặp phải thay vì đổ lỗi cho thầy.
Điều quan trọng là thanh đồng cần tìm hiểu tu tập đúng đường và không nên quá vội vàng khi quyết định thay thầy. Chỉ khi tâm của thanh đồng tịnh và bản thân có đủ sự kiên nhẫn và công đức mới có thể gặp được một thầy tốt người sẽ giúp họ tu tập và vượt qua những thử thách trong cuộc sống.
Trong tín ngưỡng thờ mẫu, thầy trò có mối quan hệ vô cùng quan trọng. Người thầy là người dẫn dắt truyền dạy cho đệ tử những kiến thức cách hành lễ và đạo lý. Tuy nhiên việc "xoay khăn" không phải là giải pháp cho mọi khó khăn trong cuộc sống. Mỗi thanh đồng cần phải tịnh tâm tự soi xét lại bản thân và chỉ tìm thay đổi khi thực sự không thể tiếp tục con đường với người thầy cũ. Tu tập không chỉ là tìm một người thầy phù hợp mà còn là sự nỗ lực và kiên nhẫn của chính bản thân thanh đồng trong suốt quá trình tu hành.
