Bàn thờ Canh Nậu - Gần đây, tôi vừa hoàn thiện xong hai chiếc bàn cơm thờ, nên tranh thủ chia sẻ để các gia chủ cùng tham khảo. Đồng thời, tôi cũng muốn giải đáp một số thắc mắc phổ biến về bàn cơm thờ, từ khái niệm, kích thước, số mâm đặt được cho đến cách bảo quản trong thời tiết nồm ẩm.
1. Bàn cơm thờ là gì?
Bàn cơm thờ, còn được gọi là bàn cúng cơm, bàn sắp lễ hay bàn cúng, là sản phẩm dùng để bày mâm cơm, lễ vật dâng lên bàn thờ chính. Tùy theo vùng miền và phong tục của từng gia đình, tên gọi có thể khác nhau, nhưng mục đích chung là phục vụ nghi lễ thờ cúng, giúp việc bày biện trở nên trang nghiêm và gọn gàng hơn.
2. Kích thước bàn cơm thờ lý tưởng
Kích thước của bàn cơm thờ lý tưởng phụ thuộc vào bàn thờ chính trong gia đình. Nếu gia chủ sử dụng bàn thờ án gian, dạ bàn thường cao và hẹp, nên bàn cơm thờ cũng nên cao hơn để hài hòa với tổng thể. Ngược lại, với sập thờ tứ linh có phần bụng sâu và thấp, bàn cơm nên thiết kế thấp hơn để cân đối không gian. Ví dụ, một chiếc bàn cơm chữ Thọ bằng gỗ gõ đỏ có chiều cao 38 cm, chiều sâu 61 cm, chiều dài 97 cm, phù hợp để đặt một mâm cơm rộng rãi. Nếu gia đình muốn đặt được hai mâm, nên chọn bàn dài từ 1m17 trở lên, lý tưởng nhất là 1m27 để tiện bày biện.
3. Kiểu dáng và mẫu mã bàn cơm thờ
Về kiểu dáng và mẫu mã, bàn cơm thờ cần đồng bộ với bàn thờ chính. Nếu bàn thờ là án gian, bàn cơm nên thiết kế dạng án gian với hoa văn nhẹ nhàng, không đục rồng phượng, còn nếu bàn thờ là sập tứ linh, bàn cơm nên theo mẫu tứ linh hoặc cây, đồng bộ hoa văn để giữ vẻ trang nghiêm và thẩm mỹ.
4. Bảo quản bàn cơm thờ trong thời tiết nồm ẩm
Một yếu tố quan trọng khác là cách bảo quản bàn cơm thờ trong thời tiết nồm ẩm, đặc biệt ở miền Bắc. Nhiều gia chủ thắc mắc liệu có nên đặt bàn cơm thờ ngay trong mùa nồm hay có thể lấy hàng sau 15–20 ngày. Lời khuyên là không nên vội vàng, vì gỗ hút ẩm rất mạnh. Nếu sơn khi gỗ chưa khô, lớp sơn có thể bị phồng, nổ, giảm tuổi thọ sản phẩm. Vào mùa nồm, nên để gỗ nghỉ ít nhất 2–3 tháng trước khi sơn. Trong mùa khô hanh, khoảng 15–20 ngày là gỗ đủ khô để thi công. Tại xưởng, chúng tôi còn sử dụng đèn sưởi và củi để kiểm tra độ khô, đảm bảo lớp sơn sau khi hoàn thiện mịn màng và bền bỉ. Gia chủ nên đặt hàng trước 2–3 tháng nếu cần sử dụng, đặc biệt vào mùa ẩm.
5. Lựa chọn đơn vị làm bàn cơm thờ uy tín
Cuối cùng, việc lựa chọn đơn vị thi công bàn cơm thờ uy tín là yếu tố quyết định chất lượng sản phẩm. Một đơn vị chuyên nghiệp sẽ đảm bảo gỗ được xử lý tự nhiên, khô kỹ, sơn đúng kỹ thuật, không bị phồng hay nổ, đồng thời thiết kế bàn cơm phù hợp với bàn thờ chính, giữ sự trang nghiêm và hài hòa trong không gian thờ cúng. Bàn cơm thờ không chỉ là nơi bày biện lễ vật mà còn góp phần tạo nên tổng thể không gian linh thiêng, trang nghiêm và thuận tiện cho các nghi lễ gia đình.
