Trong nghệ thuật kiến trúc hiện đại, kết hợp yếu tố thẩm mỹ với giá trị tâm linh ngày càng được chú trọng. Một trong những lựa chọn được nhiều gia chủ quan tâm là vách ngăn tranh trúc chỉ, sự giao thoa tinh tế giữa nghệ thuật trúc chỉ truyền thống và ứng dụng phong thủy. Tranh trúc chỉ vốn là dòng tranh nghệ thuật độc đáo, làm từ chất liệu tre trúc, đậm nét dân gian và tinh thần Phật giáo. Khi kết hợp với thiết kế nội thất, tranh trúc chỉ được lồng vào vách ngăn phòng thờ vừa giữ trọn vẹn giá trị nghệ thuật vừa đảm bảo công năng phân chia không gian là giải pháp tinh tế để phân tách phòng khách và phòng thờ giúp giữ sự tôn nghiêm mà vẫn hài hòa với tổng thể kiến trúc.
1. Tranh Trúc Chỉ là gì?
Tranh Trúc Chỉ là loại hình nghệ thuật thủ công độc đáo, được xem như bước cách tân sáng tạo trong nghệ thuật làm giấy truyền thống của Việt Nam. Bắt nguồn từ tạo họa tiết trên giấy Dó nhằm nâng cao giá trị thẩm mỹ cho các bức thư pháp, Tranh Trúc Chỉ đã được Nghệ nhân Phan Hải Bằng phát triển, biến thành một dòng tranh riêng biệt như ngày nay vừa mang giá trị nghệ thuật vừa đậm đà bản sắc văn hóa Việt.
2. Quy trình tạo ra Tranh Trúc Chỉ thật
Quy trình tạo ra Tranh Trúc Chỉ thật hoàn toàn thủ công và tinh xảo. Nguyên liệu sử dụng gồm tre, trúc, cây gió và lá dừa, tất cả đều thân thiện với môi trường. Nghệ nhân sử dụng kỹ thuật tạo hình độc đáo, thay vì dùng bút vẽ, họ dùng tia nước trực tiếp tạo hình lên sợi giấy trong quá trình sản xuất. Họa tiết được “ép” trực tiếp vào cấu trúc giấy, không phải lớp mực bên ngoài, nhờ vậy mỗi bức tranh sau khi phơi khô trở thành tác phẩm độc bản vừa có giá trị thẩm mỹ cao vừa mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.
3. Ứng dụng của Tranh Trúc Chỉ
Tranh Trúc Chỉ ngày càng được ưa chuộng trong nhiều không gian, từ trang trí nội thất cao cấp, phòng thờ, bàn thờ gia tiên, từ đường, dòng họ, đến các công trình thiền, phòng trà, spa hay những không gian mang phong cách thiền và cổ điển. Vẻ đẹp tinh tế kết hợp chiều sâu văn hóa khiến Tranh Trúc Chỉ trở thành lựa chọn hoàn hảo để tôn vinh không gian tâm linh.
Ứng dụng của vách ngăn tranh trúc chỉ
Phòng thờ luôn là khu vực quan trọng trong mỗi gia đình là nơi hội tụ năng lượng phong thủy. Tuy nhiên, trong các căn hộ chung cư hay nhà phố có diện tích hạn chế, phòng thờ được bố trí chung với phòng khách. Khi đó, vách ngăn tranh trúc chỉ trở thành lựa chọn tối ưu vừa tạo sự riêng tư, vừa giữ cho không gian không bị pha tạp bởi sinh hoạt thường ngày. Các mẫu vách ngăn phòng khách và phòng thờ bằng tranh trúc chỉ thường mang hình ảnh hoa sen, chữ Phúc, Đức Phật hay cây Bồ Đề. Những biểu tượng này không chỉ đẹp mắt mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, giúp tụ khí, tạo sự cân bằng và mang lại may mắn cho gia chủ.
4. Phân biệt Tranh Trúc Chỉ thật và tranh nhái/in
Để phân biệt Tranh Trúc Chỉ thật và tranh nhái hay in có thể dựa vào chất liệu, kỹ thuật, tính nghệ thuật và giá trị tâm linh. Tranh Trúc Chỉ thật được làm từ giấy thủ công với tre, trúc, cây gió và lá dừa, hình thành trực tiếp bằng áp lực nước từ nghệ nhân, mỗi bức tranh là độc bản mang chiều sâu nghệ thuật và giá trị thiền – tịnh – linh ứng đồng thời thân thiện với môi trường. Tranh nhái hoặc in sử dụng giấy công nghiệp, kỹ thuật in số hàng loạt, không có chiều sâu nghệ thuật và gần như không mang giá trị tâm linh đồng thời có thể gây hại môi trường do mực hóa chất.
Lưu ý phong thủy khi sử dụng vách ngăn tranh trúc chỉ
Khi thiết kế và bài trí phòng thờ kết hợp phòng khách bằng vách ngăn trúc chỉ, gia chủ cần lưu ý đến ánh sáng và bố cục. Tránh để ánh sáng quá mạnh từ ban công hoặc đèn trần chiếu trực tiếp vào bàn thờ. Nếu phòng khách quá sáng, nên dùng rèm hoặc vách ngăn để điều chỉnh ánh sáng vừa phải. Bàn thờ không nên đặt dưới dầm xà, quạt trần hoặc đèn chùm lớn vì sẽ tạo áp lực và ảnh hưởng đến sự linh thiêng. Màu sắc không gian nên hài hòa, không quá nổi bật so với nội thất chung để giữ sự thanh tịnh và trang nghiêm.
Nhiều xưởng làm tranh trúc chỉ và vách ngăn trúc chỉ tại Hà Nội cung cấp đa dạng mẫu mã, đáp ứng nhu cầu thờ cúng và trang trí hiện đại. Với công nghệ in – khắc tiên tiến, tranh có đường nét sắc sảo, ánh sáng hài hòa và bền màu theo thời gian. Gia chủ có thể lựa chọn sẵn hoặc đặt làm theo kích thước phù hợp với không gian phòng khách và phòng thờ của gia đình. Sử dụng vách ngăn phòng thờ tranh trúc chỉ không chỉ mang lại sự thuận tiện trong bố trí không gian mà còn tăng tính thẩm mỹ và phong thủy là lựa chọn lý tưởng cho những gia đình sống ở chung cư, nhà phố, giúp giữ sự riêng tư cho không gian mà vẫn sang trọng, hiện đại và đậm chất tâm linh.
