Hoành phi ghi ba chữ “Tiên Tổ Thị Hoàng”, biểu thị sự tôn kính đối với tổ tiên. Đây là cách gọi trang trọng, thể hiện lòng thành kính và ý nghĩa cao quý trong văn hóa thờ tự.
Một số người hiểu nhầm là chỉ dòng dõi vua chúa. Tuy nhiên, trong bối cảnh gia đình, “Hoàng” chỉ nhấn mạnh vị trí cao quý, đáng kính của tổ tiên. Đây là cách diễn đạt trang trọng, ám chỉ “tổ tiên là bậc trên hết” chứ không phải là vua thực sự.
Vậy “Tiên Tổ Thị Hoàng” có liên quan đến kinh Thi không?
Chữ và ý nghĩa được lấy cảm hứng từ Kinh Thi, nhấn mạnh sự kính trọng bậc bề trên, tôn vinh tổ tiên. Việc này phổ biến trong văn hóa thờ tự, giúp con cháu ghi nhớ truyền thống và duy trì đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
Thông thường, hoành phi “Tiên Tổ Thị Hoàng” được đặt trang trọng, tránh đặt cạnh các vị thần khác như Thổ Công theo cách không cân đối. Một số gia đình xưa có truyền thống kê Thổ Công bên phải cao hơn, nhưng vẫn giữ sự tôn kính đối với hoành phi tổ tiên.
Hoành phi và câu chữ cổ Tiên Tổ Thị Hoàng nhắc nhở con cháu duy trì đạo đức, ghi nhớ công ơn tổ tiên, thể hiện sự kính trọng và lòng thành. Nó vừa mang giá trị văn hóa, vừa có giá trị thẩm mỹ, thể hiện tinh thần truyền thống gia tộc, gắn kết các thế hệ và giữ gìn lòng hiếu đạo trong gia đình.
