Bàn thờ nên đặt ở tầng 1 hay là tầng thượng thì mới chuẩn phong thủy? Các lưu ý và những điểm cần tránh khi mà đặt bàn thờ tại các không gian như trên cụ thể như thế nào?

Nên đặt bàn thờ ở tầng một hay tầng cao nhất trong nhà?

Trong những ngôi nhà cổ xưa, thường chỉ có 1 tầng với 3 đến 5 gian. Bàn thờ thường được đặt ở gian chính giữa để thể hiện lòng kính trọng của con cháu đối với bề trên. Gian chính giữa cũng thường được dùng để tiếp khách, do đó phòng thờ gắn liền với đời sống sinh hoạt của gia đình và không tách biệt.

Tuy nhiên, với tình hình xã hội hiện nay, diện tích nhà ở khá chật hẹp, việc xây dựng như trước kia trở nên khó khăn. Các gia đình hiện nay thường xây nhà với từ 2 đến 3 tầng, thậm chí là 4, 5 tầng. Và phòng thờ thường được đặt ở tầng cao nhất, tách biệt với không gian sinh hoạt của gia đình giúp bàn thờ đảm bảo tính trang nghiêm và hợp phong thủy.

Mặc dù đặt bàn thờ ở tầng thượng có nhiều lợi ích về phong thủy, nhưng cũng có một số bất lợi nhất định. Nếu trong gia đình có người cao tuổi, việc đi lại giữa các tầng sẽ trở nên khó khăn, đặc biệt vào dịp lễ Tết khi việc bưng bê và cúng bái cần sự thuận tiện. Do đó, không nhất thiết phải đặt bàn thờ ở tầng cao nhất mà hoàn toàn có thể đặt tại tầng một để thuận tiện cho việc cúng lễ. Ngoài ra, không gian thờ cúng ở tầng một cũng thường ít lạnh lẽo hơn so với tầng thượng. 

Một số quan điểm cho rằng bàn thờ trong một ngôi nhà 3 hoặc 4 tầng nên được đặt ở tầng 1 mới là hợp lý. Lý do là vì chúng ta thường sinh hoạt chủ yếu ở tầng một, nơi có không gian ăn uống, tiếp khách và các hoạt động sinh hoạt gia đình. Việc để ông bà, tổ tiên ở tầng thượng đôi khi sẽ tạo cảm giác thiếu ấm cúng, không gần gũi. Tuy nhiên, nếu đặt bàn thờ ở tầng một cũng sẽ gặp phải một số vấn đề khác. Cụ thể là, nếu các cụ ngồi ở tầng một mà các con cháu lại sinh hoạt ở tầng trên, tầng trên sẽ tọa trên các cụ, khiến không gian trở nên không được trang nghiêm. Chính vì vậy, cả hai phương án đều có ưu và nhược điểm riêng.

Phân tích các phương án đặt bàn thờ

Đặt bàn thờ ở tầng 1: Những bất lợi và cách khắc phục

Tầng một, đặc biệt là ở miền Bắc Việt Nam, thường ẩm ướt, nhất là vào mùa xuân, có thể gây ra tình trạng ẩm mốc. Điều này ảnh hưởng đến sự sạch sẽ, khô ráo của bàn thờ, làm giảm sự trang nghiêm của không gian thờ cúng.

Tầng một là nơi có cửa chính ra vào, có người đi lại thường xuyên và mùi thức ăn, mùi đồ uống cũng dễ dàng lan tỏa. Điều này làm cho không gian thờ cúng không được yên tĩnh và thanh tịnh như mong muốn.

Trong những ngôi nhà có diện tích nhỏ, việc đặt bàn thờ ở tầng một có thể gặp phải tình trạng các không gian phía trên như giường ngủ, bàn làm việc hay bàn học. Thậm chí một số gia đình vô tình thiết kế nhà vệ sinh ngay trên khu vực bàn thờ, gây phạm phải các quy tắc phong thủy.

Nếu lo ngại về độ ẩm, có thể thiết kế nền nhà cao ráo, tạo sự chênh lệch giữa nền phòng khách và phòng bếp so với khu vực bàn thờ.

Bố trí bàn thờ ở phía sau của ngôi nhà, trong khi phòng khách và bếp ở phía trước sẽ giúp giảm thiểu ẩm thấp.

Đảm bảo rằng không gian phía trên bàn thờ không bị ảnh hưởng bởi những khu vực không tốt như nhà vệ sinh, giường ngủ hay bàn học.

Đặt bàn thờ ở tầng cao: Những nhược điểm và lợi thế

Khi đặt bàn thờ ở tầng cao, việc không nhìn thấy bàn thờ trong quá trình sinh hoạt có thể khiến không gian trở nên lạnh lẽo và thiếu ấm cúng. Điều này đặc biệt rõ ràng đối với các gia đình không có thang máy, vì việc lên các tầng trên để thắp hương có thể trở thành một vấn đề khó khăn đối với người lớn tuổi hoặc người có sức khỏe yếu.

Các tầng trên cao thường có ánh nắng mạnh, đặc biệt là nếu nhà hướng Tây, Tây Nam hoặc Tây Bắc. Nắng nóng có thể gây hư hỏng cho đồ vật thờ cúng, đặc biệt là đồ gỗ. Nếu không xử lý tốt, đồ thờ cúng có thể bị cong vênh hoặc nứt nẻ.

Khi muốn đặt bàn thờ ở tầng cao, cần chú ý đến việc chống nóng, che nắng cho không gian thờ, đặc biệt nếu nhà có hướng Tây, Tây Nam hoặc Tây Bắc.

Cần thiết kế các bậc thang hợp lý để thuận tiện cho việc di chuyển, đặc biệt là với những ngôi nhà không có thang máy. Các bậc thang cần phải thoải mái và dễ dàng leo lên, đảm bảo sự thoải mái và hợp phong thủy.

Khí năng lượng ở các tầng trên cao thường sạch sẽ và thanh thoát hơn. Không gian thờ cúng trở nên thanh bình và yên tĩnh hơn, đặc biệt là trong các khu đô thị như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, nơi có nhiều tiếng ồn và bụi bặm.

 Đặt bàn thờ ở tầng cao giúp tránh được tiếng ồn, bụi bặm và giữ cho không gian thờ cúng được yên tĩnh và trang nghiêm hơn.

Các Lưu Ý Khi Đặt Bàn Thờ Ở Tầng 1

Đặt bàn thờ ở tầng 1 giúp thuận tiện cho việc thắp hương đặc biệt là với những người lớn tuổi hoặc gia đình có diện tích nhà nhỏ. Đây là một giải pháp hợp lý khi gia đình cần dễ dàng chăm lo việc thờ cúng mà không phải leo lên các tầng cao. 

• Không đặt bàn thờ gần bếp, nhà vệ sinh hay nhà tắm: Bàn thờ là không gian linh thiêng, cần tránh xa những khu vực có nhiều uế khí như phòng bếp, nhà vệ sinh, hoặc nhà tắm. Đây là điều rất quan trọng trong phong thủy.
• Không đặt phòng ngủ trên gian thờ: Nếu không thể tránh, khi phòng ngủ phải đặt trên gian thờ, cần đảm bảo giường ngủ và bàn thờ không nằm thẳng nhau. Phong thủy kiêng kỵ đặt bàn thờ dưới giường ngủ vì điều này có thể gây ra xung khắc.
• Tránh đặt bàn thờ ở vị trí động: Bàn thờ không nên đặt ở những nơi có nhiều sự chuyển động, như gần cửa ra vào hoặc nơi có ánh nắng chiếu gay gắt. Điều này có thể làm nhiễu loạn trường khí, gây ảnh hưởng không tốt đến không gian thờ tự.
• Tránh các yếu tố ảnh hưởng xấu từ xà ngang hay góc nhọn: Không đặt bàn thờ dưới xà ngang hoặc nơi có góc nhọn chiếu vào, vì đây là những yếu tố không tốt trong phong thủy, có thể gây tác động xấu đến tài lộc và sức khỏe.
• Giữ không gian bàn thờ luôn sạch sẽ và tĩnh lặng: Sự sạch sẽ và tĩnh lặng là yếu tố cần thiết để không gian thờ cúng được duy trì năng lượng dương, thu hút tài lộc. Không gian âm u, ẩm thấp sẽ mang lại năng lượng âm, không tốt cho việc thờ cúng.

Dù có một số quan niệm dân gian cho rằng bàn thờ cần có một chút bụi bẩn để thần tài ưa thích, nhưng đó không phải là kiến thức phong thủy chính thống. Theo phong thủy, âm khí không thể kích hoạt tài lộc.

Lưu Ý Khi Đặt Bàn Thờ Ở Tầng Thượng

Phòng thờ ở tầng thượng có không gian riêng biệt yên tĩnh và tránh được sự xáo trộn của các hoạt động sinh hoạt trong gia đình giúp tăng cường sự tôn nghiêm và tạo ra môi trường thanh tịnh cho việc thờ cúng. 

Khi đặt bàn thờ tại tầng thượng, bạn cần chú ý các yếu tố sau để giữ cho không gian thờ cúng trang nghiêm và hợp phong thủy:

1. Đảm bảo không gian thờ riêng biệt: Đặt bàn thờ ở một không gian kín, tránh kết hợp với các khu vực khác như phòng giặt giũ, nơi phơi quần áo. Nếu bạn kết hợp với các công năng sinh hoạt khác, hãy đảm bảo phòng thờ được thiết kế kín và không bị xâm phạm bởi các uế khí.

2. Tạo không gian tĩnh lặng: Gian thờ chủ yếu liên quan đến yếu tố âm, nên không gian cần phải yên tĩnh, hòa hợp với ánh sáng và không khí lưu thông một cách điều hòa. Tránh để cửa sổ hướng trực tiếp vào nơi có nhiều gió mạnh, vì gió mạnh có thể làm ảnh hưởng đến bát hương và không gian thờ cúng.

3. Tránh để đồ đạc bừa bộn gần bàn thờ: Nhiều gia đình không sử dụng phòng thờ thường xuyên và coi đó là nơi chứa đồ, tạo ra tạp khí. Việc này sẽ làm ô nhiễm không gian thờ, ảnh hưởng đến quá trình thờ cúng và vận trình của gia đình. Bạn cần giữ không gian thờ luôn gọn gàng, sạch sẽ để thu hút năng lượng tốt.

Những lưu ý khi bố trí bàn thờ

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi bạn bố trí bàn thờ, dù ở tầng một hay tầng cao nhất:

• Vị trí đặt bàn thờ

Bạn có thể đặt bàn thờ ở gian giữa phòng khách hoặc một góc nhỏ trong phòng khách. Tuy nhiên, cần tránh những điều tối kỵ trong phong thủy.

Cụ thể, không nên đặt bàn thờ đối diện cửa ra vào để không làm mất đi sự trang nghiêm, thanh tịnh của không gian thờ cúng.

Ngoài ra, tránh đặt bàn thờ gần bếp hoặc nhà vệ sinh, vì những khu vực này chứa khí xấu, không tốt cho không gian thờ cúng.

• Phòng ngủ trên phòng thờ

Không nên thiết kế phòng ngủ trên phòng thờ. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp bất đắc dĩ mà phòng ngủ phải ở trên phòng thờ, gia chủ nên kê giường ngủ lệch so với bàn thờ để tránh phạm phải các điều kiêng kỵ trong phong thủy.

• Chọn vị trí tránh gió lùa

Khi đặt bàn thờ, chọn vị trí kín gió để tránh gió lùa mạnh vào làm động bát hương. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc cúng bái mà còn làm mất đi sự thanh tịnh của không gian thờ cúng.

Nếu bàn thờ được đặt trên tầng thượng, bạn cần tránh đặt gần nhà vệ sinh hoặc cửa sổ mở ra ngoài để không bị ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài.

Dù đặt bàn thờ ở tầng một hay tầng thượng, gia chủ cũng cần phải thường xuyên lau chùi và giữ gìn bàn thờ sạch sẽ, gọn gàng. Việc này không chỉ giúp không gian thờ cúng luôn tôn nghiêm mà còn giúp tạo ra một môi trường thanh tịnh, thuận lợi cho các nghi lễ cúng bái.

Kết luận: Nên đặt bàn thờ ở tầng một hay tầng cao?

Không thể nói phương án nào là tuyệt đối tốt hơn phương án nào, vì việc đặt bàn thờ ở tầng một hay tầng cao còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kiến trúc của ngôi nhà, diện tích, đầu tư của gia đình, và các yếu tố phong thủy khác.​

Hy vọng rằng những chia sẻ trên sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về việc đặt bàn thờ ở tầng 1 hay tầng thượng. Dù là ở tầng 1 hay tầng thượng, bạn đều có thể an vị bàn thờ, nhưng cần chú ý đến các yếu tố phong thủy mà tôi đã chia sẻ.