Tại sao không nên cúng gỏi hải sản hoặc cá mè?
Trong văn hóa thờ cúng của người Việt, việc lựa chọn món cúng không chỉ dựa trên giá trị ẩm thực mà còn liên quan đến yếu tố tâm linh và không gian thờ cúng. Một trong những lưu ý quan trọng là không nên cúng gỏi, hải sản hay cá mè.
Nguyên nhân đầu tiên xuất phát từ đặc tính của các loại thực phẩm này. Gỏi và hải sản là món ăn sống, dễ có mùi tanh nồng. Mùi tanh này, theo quan niệm dân gian, có thể liên tưởng đến khí âm, không phù hợp với không gian linh thiêng của bàn thờ. Hải sản như tôm, cá, mực nếu để lâu sẽ càng bốc mùi, khiến không gian thờ cúng mất đi sự trang nghiêm và thanh tịnh.
Cá mè là loại thực phẩm đặc biệt được kiêng trong mâm cúng vì mùi tanh rất nặng, dễ gây cảm giác u ám. Theo quan niệm dân gian, cá mè liên quan đến năng lượng không tốt, có thể tạo ra ảnh hưởng xấu đối với gia chủ. Trong các nghi lễ tang, mùi tanh của cá mè còn làm bầu không khí nặng nề, khiến người tham dự cảm thấy khó chịu.
Người xưa tin rằng có hiện tượng “cộng hưởng” giữa mùi tanh của hải sản, cá mè và khí âm trong không gian, khiến không khí trở nên u ám và lạnh lẽo. Tương tự, trong đám tang, người ta cũng kiêng cắm hoa huệ vì sợ rằng mùi hương quá nồng sẽ cộng hưởng với khí âm, làm tăng cảm giác lạnh lẽo trong không gian.
Thay vì dùng các món có mùi tanh, gia chủ nên chọn thực phẩm chín, hương thơm nhẹ nhàng, vừa giữ không gian thờ cúng trong lành, vừa thể hiện sự trang nghiêm và tôn kính. Một số món cúng phổ biến, phù hợp là gà luộc, xôi, hoa quả tươi, chè, bánh kẹo.
Tóm lại, việc kiêng cúng gỏi, hải sản và cá mè không chỉ dựa trên quan niệm tâm linh mà còn xuất phát từ thực tế về mùi vị và khả năng ảnh hưởng đến không gian thờ cúng. Lựa chọn món cúng phù hợp giúp giữ bàn thờ thanh tịnh, trang nghiêm và mang lại cảm giác yên bình cho gia đình.
