Đồ thờ Canh Nậu xin chia sẻ với mọi người một vấn đề mà rất nhiều người vẫn đang thắc mắc hoặc chưa biết rõ: Chữ Hán trên bài vị Thần Tài – Thổ Địa có ý nghĩa gì?
Tín ngưỡng dân gian và vai trò của Thần Tài – Thổ Địa
Theo quan niệm tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam mọi sự vật sự việc hiện tượng tồn tại trên trái đất này đều có các vị thần cai quản. Trong số đó hai vị thần phổ biến nhất mà chúng ta thường nghe đến là Thần Tài và Thổ Địa:
- Thần Tài là vị thần cai quản tiền bạc tài lộc.
- Thổ Địa là vị thần cai quản đất đai nhà cửa ruộng vườn chăn nuôi.
- Rất nhiều gia đình Việt Nam lập bàn thờ Thần Tài – Thổ Địa tại nhà đặc biệt là những gia đình làm ăn buôn bán cửa hàng công ty. Thờ cúng hai vị thần rất được chú trọng với mong muốn:
- Cuộc sống ấm êm hạnh phúc bình an sung túc.
- Công việc làm ăn thuận lợi.
- Tiền bạc dồi dào sự nghiệp vững chắc.
Trên bàn thờ Thần Tài – Thổ Địa ngoài hai tượng thần và các vật trang trí thường có một bài vị đặt phía sau bên trong bàn thờ. Bài vị này được viết bằng chữ Hán – điều gây thắc mắc cho nhiều người: ý nghĩa của những chữ Hán đó là gì? Thông thường chúng ta chỉ thấy tượng ông Thần Tài và ông Thổ Địa nhưng thực tế mỗi vị đại diện cho 5 vị thần khác nhau. Bài vị được xem như là nơi ghi danh hiệu các vị thần đại diện cho sự hiện diện của các ngài.
Trước khi tìm hiểu nội dung cần lưu ý:
Chữ Hán trên bài vị được đọc theo quy tắc truyền thống:
- → Từ phải sang trái và
- → Từ trên xuống dưới.
Bài vị gồm 5 hàng chữ Hán và ý nghĩa từng hàng cụ thể như sau:
Ý nghĩa từng hàng chữ Hán trên bài vị
Hàng 1:
金碧辉煌天宝日月
(Tạm dịch: "Kim bích huy hoàng thiên bảo nhật nguyệt")
→ Có ý nghĩa ca ngợi chúc tụng như “cành vàng lá ngọc” sự rực rỡ linh thiêng của thần linh.
Hàng 2:
五方五土龙神
(Tạm dịch: "Ngũ phương ngũ thổ Long Thần")
→ Danh hiệu của các vị Long Thần trấn giữ 5 phương đại diện cho ngũ hành và ngũ mạch đất:
- Đông phương: Thanh Đế
- Tây phương: Bạch Đế
- Nam phương: Xích Đế
- Bắc phương: Hắc Đế
- Trung ương: Hoàng Đế
→ Đây là 5 vị thần cai quản đất đai và long mạch bảo vệ cư dân sinh sống làm ăn.
Năm vị thần đất (Long Mạch)
- Thổ Công: Chủ nhà trông coi nhà cửa bếp núc định đoạt phúc đức gia đình.
- Thổ Thần: Chủ quản toàn khu đất.
- Thổ Địa: Canh giữ cổng tiếp dẫn tài lộc vào nhà.
- Tổ Phủ: Bảo hộ hàng hóa vật phẩm kinh doanh.
- Thổ Kỳ: Cai quản cây trái đất đai ruộng vườn.
Hàng 3:
先地主财神
(Tạm dịch: "Tiên địa chủ tài thần")
→ Danh hiệu của vị thần tài của đời trước gọi là Tiền Địa Chủ Tài Thần.
→ Người hiện tại thờ để báo đáp tưởng nhớ tổ tiên – chủ đất cũ.
Hàng 4:
后地主财神
(Tạm dịch: "Hậu địa chủ tài thần")
→ Danh hiệu của vị thần tài của đời sau gọi là Hậu Địa Chủ Tài Thần.
→ Đây là vị thần tài mà gia chủ hiện tại đang thờ cúng để cầu xin tài lộc bảo hộ cho hiện tại và tương lai.
Hàng 5:
恩功先祖诸神位
(Tạm dịch: "Ân công tiên tổ chư thần vị")
→ Chỉ các vị tổ tiên tổ cô và các vị thần bằng hữu có phẩm vị mà gia chủ muốn thờ cúng trong gia đình.
Dù trên bàn thờ Thần Tài Thổ Địa chỉ có hai tượng thần nhưng thực tế bài vị là nơi thể hiện lòng thành kính với rất nhiều vị thần có liên quan đến đất đai tài lộc tổ tiên từ đời trước đến đời sau. Lập bàn thờ không chỉ mang ý nghĩa tâm linh cầu tài lộc mà còn thể hiện sự tri ân tôn trọng truyền thống và các vị thần bảo hộ.