Trên bức hoành khắc bốn chữ “Đào Lý Phương Viên” (桃李芳園) là một cụm từ Hán Nôm mang ý nghĩa sâu sắc, có thể hiểu là “Vườn đào, vườn lý tỏa hương thơm”. Trong điển tích cổ, Đào Lý Phương Viên dùng để ẩn dụ cho người có đức, có tài, thầy giỏi, hoặc một dòng tộc, gia đình có nhiều hiền tài, con cháu hiếu thuận, làm rạng danh tổ tiên.
Ý nghĩa của “Đào Lý Phương Viên” trong văn hóa truyền thống là gì?
- Hình ảnh “đào lý” thường chỉ học trò, con cháu – những người thành đạt, hiếu nghĩa.
- “Phương viên” biểu thị nơi hội tụ hương thơm và nhân đức, tức là chốn tốt đẹp, an hòa.
Vì vậy, bức hoành phi Đào Lý Phương Viên không chỉ là vật trang trí mà còn là lời chúc tụng, tôn vinh phúc đức và nền nếp gia phong của dòng họ.
Đào Lý Phương Viên chế tác giản dị mà tinh tế này ngày nay ít gặp, nhưng toát lên vẻ trang nhã, thâm trầm và cổ kính, rất phù hợp với không gian thờ tự hoặc từ đường xưa. Việc lựa chọn gỗ quý, nét thư pháp khải thư cổ và thếp vàng ta cho thấy người thực hiện có sự am hiểu sâu về mỹ thuật truyền thống Việt Nam.
Bức hoành phi Đào Lý Phương Viên không chỉ mang giá trị thẩm mỹ mà còn là biểu tượng của đạo hiếu, tri thức và lòng tôn sư trọng đạo. Nó phản ánh tinh thần hướng về cội nguồn, giữ gìn nét đẹp văn hóa Việt xưa, đồng thời truyền tải thông điệp về việc nuôi dưỡng đức hạnh, tài năng và sự hiếu nghĩa của con cháu trong dòng họ.
