Cúng cháo lá đa vào dịp lễ cúng cô hồn là phần quan trọng nhằm giúp đỡ những linh hồn không nơi nương tựa, đói khổ và chưa được cúng tế đầy đủ. Những linh hồn không thể tiếp nhận các lễ vật thịnh soạn như tổ tiên hay người thân trong gia đình, mà chỉ có thể hưởng những món đơn giản như cháo loãng. Cháo được đặt trên các cây đa, cây mít hoặc ở những khu vực ngoài chùa, nơi không có lễ vật đầy đủ để linh hồn có thể đến hưởng từ từ, giống như cách người xưa quan sát rằng những linh hồn đói lâu ngày không nên ăn cơm bánh đặc ngay lập tức vì có thể nguy hiểm phản ánh nét tín ngưỡng sâu sắc của người Việt vừa bảo vệ linh hồn vừa thể hiện lòng nhân ái, từ bi.
1. Ý nghĩa của cúng cháo lá đa
Cụm từ “ăn cháo lá đa” xuất phát từ lá đa được xếp thành phễu, cắm nhang, đổ cháo và đặt dưới đất quanh đàn cúng, tượng trưng cho hiến dâng cháo cho những vong hồn cô đơn. Cúng cháo là hành động bố thí, hiến tặng những gì mình đang sử dụng. Lúa gạo là thực phẩm chủ yếu của người Việt, vì vậy cháo trở thành vật phẩm trung tâm trong các lễ cúng, bên cạnh cơm, bánh hay canh. Cháo lá đa là hình thức cúng đơn giản nhưng giàu ý nghĩa, thể hiện lòng từ bi với những linh hồn lang thang giúp vong linh vơi đi nỗi đói khát và nhận được sự an ủi trong cảnh khổ, đồng thời bày tỏ sự quan tâm và thành kính mà không cần đến vật chất cao sang.
2. Cúng cháo lá đa vào dịp lễ cúng cô hồn
Lễ cúng cô hồn thường diễn ra vào tháng Bảy âm lịch, khi người sống nhớ đến các vong linh không được cúng tế đầy đủ. Trong dịp lễ, cúng cháo lá đa là phần không thể thiếu giúp linh hồn lang thang được thụ hưởng lễ vật đơn giản và nhận được sự quan tâm từ người sống. Bà đa không được vào chùa để cúng dường mà chỉ có thể dâng lễ bên ngoài, từ đó món cháo lá đa ra đời như thức cúng dành riêng cho những linh hồn không có căn cơ, không được cúng lễ đầy đủ. Lá đa trở thành vật phẩm chứa đựng lòng thành, cháo là thức ăn tượng trưng cho sự chia sẻ và từ bi.
3. Lý do cúng cô hồn không cần cúng cao lương mỹ vị cho linh hồn không nơi nương tựa
Linh hồn không nơi nương tựa không cần các lễ vật cao sang. Cháo lá đa – món ăn đơn giản – đủ để thể hiện lòng thành, sự quan tâm và lòng từ bi của người cúng cho thấy rằng trong cúng cô hồn, yếu tố quan trọng không phải là vật chất mà là tấm lòng và hành động chia sẻ với những linh hồn kém may mắn. Cúng cháo lá đa không chỉ cung cấp thức ăn mà còn là biểu tượng của lòng nhân ái, là phần không thể thiếu trong cúng cô hồn giúp người sống thể hiện sự trân trọng và quan tâm đến những linh hồn lang thang, duy trì nét tín ngưỡng dân gian đặc trưng và nhân văn của văn hóa Việt.
