Hỏi 1: Vì sao câu chuyện lập bàn thờ ở chung cư lại gây tranh cãi trong nhiều gia đình hiện nay?
Trong đời sống hiện đại, nhiều cặp vợ chồng trẻ coi việc lập bàn thờ là chuyện mang tính truyền thống, không bắt buộc. Tuy nhiên, với những người coi trọng tâm linh và văn hóa thờ cúng, bàn thờ là linh hồn của căn nhà, là nơi gửi gắm lòng biết ơn tổ tiên. Sự khác biệt trong niềm tin và quan điểm khiến không ít gia đình xảy ra xung đột, thậm chí rạn nứt tình cảm.
Một người chồng chia sẻ câu chuyện thật của mình: sau ba năm mua căn hộ chung cư, anh vẫn chưa thể lập bàn thờ vì vợ kiên quyết phản đối. Từ một mong muốn giản dị, chuyện này trở thành nguyên nhân khiến hai vợ chồng căng thẳng, khó nói chuyện với nhau.
Hỏi 2: Vì sao người vợ lại không muốn lập bàn thờ trong căn hộ mới?
Người vợ cho rằng, khi cả bố mẹ hai bên đều còn sống thì việc lập bàn thờ là không cần thiết. Hơn nữa, sống trong khu chung cư – nơi “đất chung, nhà chung” – cô tin rằng việc thờ thần linh hay thổ địa là không phù hợp. Cô sợ rằng nếu lập bàn thờ, chẳng khác nào “thờ người ở đâu đó”, mà bản thân lại không hiểu rõ nguồn gốc hay ý nghĩa, nên trong lòng không thấy yên.
Cô cũng viện thêm lý do thực tế: chưa chọn được bàn thờ phù hợp, chưa có thời gian, còn nhiều việc quan trọng hơn phải lo. Từ đó, việc lập bàn thờ bị trì hoãn hết tháng này sang tháng khác, rồi dần rơi vào im lặng.
Hỏi 3: Quan điểm của người chồng về việc lập bàn thờ là gì?
Trái ngược hoàn toàn với vợ, người chồng tin rằng bàn thờ không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là nơi gắn kết gia đình và thể hiện lòng biết ơn tổ tiên. Anh cho rằng dù ông bà không còn ở gần, nhưng mỗi nén nhang ngày rằm, mùng một vẫn là cách con cháu tưởng nhớ và giữ lòng thành kính.
Hơn nữa, với người làm kinh doanh như anh, bàn thờ còn mang ý nghĩa tâm linh – là nơi cầu tài lộc, bình an và may mắn. Anh tin rằng không có bàn thờ, ngôi nhà sẽ trở nên trống trải, thiếu đi sinh khí và sự an yên.
“Sống trong căn hộ không có bàn thờ, tôi có cảm giác như mình đang ở nhờ, ở tạm chứ chưa thật sự có mái ấm riêng.” – người chồng chia sẻ.
Hỏi 4: Mâu thuẫn giữa hai vợ chồng bắt đầu từ khi nào?
Ban đầu, người chồng nhắc nhở nhẹ nhàng về việc chọn bàn thờ. Nhưng sau nhiều lần hứa rồi quên, anh mất kiên nhẫn và tự ý gọi thợ thi công. Người vợ phản đối, thậm chí hủy việc thi công. Từ tranh luận nhỏ, mâu thuẫn trở nên căng thẳng.
Chồng nghĩ vợ thiếu tôn trọng tín ngưỡng, còn vợ lại cho rằng chồng mê tín và áp đặt.
Hỏi 5: Người vợ nói “bố mẹ còn sống thì chưa cần bàn thờ” có đúng không?
Trong phong tục Việt Nam, việc lập bàn thờ không chỉ dành cho người đã khuất. Nhiều gia đình vẫn lập bàn thờ Phật, bàn thờ Thần Tài – Thổ Địa hoặc bàn thờ gia tiên để tưởng nhớ tổ tiên nhiều đời. Dù bố mẹ còn sống, con cháu vẫn có thể thờ ông bà cố, cụ kỵ, hoặc đơn giản là thờ “gia tiên tiền tổ” – những người sinh thành trong dòng họ.
Do đó, việc cho rằng “bố mẹ còn sống thì không cần bàn thờ” là chưa đúng với tinh thần truyền thống Việt.
Hỏi 6: Chung cư có nên lập bàn thờ hay không?
Nhiều người lo ngại rằng nhà chung cư là “đất chung” nên không phù hợp để thờ cúng. Tuy nhiên, trên thực tế, mỗi căn hộ vẫn là không gian riêng của từng gia đình, được phép lập bàn thờ nếu không vi phạm quy định phòng cháy chữa cháy hoặc ảnh hưởng đến hàng xóm.
Ngày nay, có rất nhiều mẫu bàn thờ treo tường, tủ thờ nhỏ gọn, vừa trang trọng vừa tiết kiệm diện tích, phù hợp với căn hộ chung cư. Việc thờ cúng tại gia chỉ cần giữ lòng thành và sắp xếp gọn gàng, không cần quá cầu kỳ.
Hỏi 7: Làm sao để dung hòa giữa niềm tin tâm linh và thực tế hiện đại?
Thay vì tranh cãi, vợ chồng nên trao đổi thẳng thắn và cùng tìm tiếng nói chung. Người chồng có thể giải thích cho vợ hiểu ý nghĩa tinh thần của việc thờ cúng, trong khi người vợ có thể chủ động chọn mẫu bàn thờ phù hợp với không gian sống để không cảm thấy vướng víu hay phiền toái.
Nếu lo sợ việc thờ “người không quen”, có thể chọn cách thờ Phật, thờ Thần Tài – Thổ Địa hoặc chỉ đặt bàn thờ gia tiên chung chung, không cần ảnh chân dung. Quan trọng nhất là sự đồng thuận trong gia đình và tấm lòng thành kính.
