2. Các hình thức mở phủ
a. Mở phủ dọc
Là hình thức mời đủ 5 vị Quan Lớn về chứng đàn, theo thứ tự:
-
Quan Lớn Đệ Nhất
-
Quan Lớn Đệ Nhị
-
Quan Lớn Đệ Tam
-
Quan Lớn Đệ Tứ
-
Quan Lớn Đệ Ngũ
Các quan sẽ lần lượt làm các việc như: chứng sớ, ban lộc, gỡ nghiệp, khai hồ, tắm tưới, cắt tóc, bóc trứng, soi căn mệnh, v.v. Cuối cùng, Quan Lớn Đệ Ngũ sẽ tán đàn, kết thúc nghi lễ.
b. Mở phủ chéo
Hình thức này không theo thứ tự tuyến tính mà có sự chéo giữa các giá quan. Có thể là:
-
Quan Đệ Nhất chứng sớ
-
Quan Đệ Nhị – Quan Đệ Tam khai hồ
-
Quan Đệ Tứ về biên (soạn sớ, kiểm chứng)
-
Quan Đệ Ngũ tán đàn
Nhiều người cho rằng mở phủ chéo chỉ dành cho đồng có căn chia đôi nước, nhưng thực tế, dù là đồng Tứ Phủ hay đồng Tiên đều có thể mở phủ chéo, tùy theo căn cơ của từng người.
3. Thứ tự hầu quan – xưa và nay
Thứ tự hầu các quan trong lễ mở phủ có sự khác biệt tùy theo truyền thống từng vùng, từng dòng đồng. Một số thứ tự phổ biến:
-
Đồng sát Thiên/Khâm Sai/Thượng Ngàn:
-
Quan Đệ Nhất Thượng Thiên
-
Quan Đệ Tứ Khâm Sai
-
Quan Đệ Tam Thoại Phủ
-
Quan Đệ Nhị Thượng Ngàn
-
Quan Đệ Ngũ Tuần Tranh
-
Hiện nay, dù là mở phủ chéo hay dọc, đa phần đều theo thứ tự này trong khóa lễ.
4. Nghi thức trồng cây đắp nấm
Đây là nghi lễ bắt buộc trong lễ mở phủ thời xưa, có ý nghĩa tâm linh và nhân văn sâu sắc.
a. Trồng cây đắp nấm là gì?
-
Sau khi khai hồ, các giá Quan Lớn (đặc biệt là Quan Đệ Nhị Thượng Ngàn) sẽ thực hiện nghi thức tưới nước thiêng cho cây, đọc lời chỉ định nơi trồng.
-
Gia chủ cần chuẩn bị 4 loại cây giống, cây non ăn quả lâu năm trước đó.
-
Sau lễ, cây sẽ được trồng theo đúng lời chỉ định của quan, phù hợp căn cơ của đồng nhân.
b. Ý nghĩa việc trồng cây
Mỗi cây được trồng đều có ý nghĩa gắn liền với căn đồng:
-
Đồng nhân có duyên cửa Phật: trồng tại sân chùa.
-
Đồng căn sâu cửa Thoại: trồng gần giếng, cung thờ cửa Thoại.
-
Ăn lộc Chúa Bà Sơn Trang: trồng tại rừng, đồi, hoặc ngã ba đường.
-
Được Thành Hoàng bản cảnh gia hộ: trồng tại đình làng.
-
Được bà cô tổ trợ duyên: trồng tại nhà thờ tổ dòng họ hoặc tại nhà riêng.
Việc trồng cây không chỉ là nghi thức tâm linh mà còn tạo nên mối liên kết giữa đồng nhân và nơi mình gắn bó tâm linh lâu dài.
Trang thờ Thần Tài Thổ Địa hợp với người mệnh Thủy
Tại sao kiêng bà bầu xông đất đầu xuân năm mới?
Cặp bàn thờ án gian gỗ hương đá
5. Biến đổi trong thời hiện đại
Hiện nay, do điều kiện xã hội thay đổi (thiếu đất trồng, sống ở chung cư, thành thị đông đúc), nghi thức này bị rút gọn hoặc thực hiện theo cách tượng trưng:
-
Cây được mượn tại điện thờ, sau lễ lại trả về chỗ cũ.
-
Không bắt buộc là cây ăn quả lâu năm.
-
Người nhà không cần chuẩn bị từ trước.
-
Nhiều người không hiểu rõ ý nghĩa, chỉ thực hiện hình thức.
6. Lời kết
Thời thế thay đổi, nhưng người hành đạo – đặc biệt là quan thầy mở phủ, dẫn đồng – cần hiểu rõ từng nghi lễ, lý do, nguyên tắc để không biến việc thiêng liêng thành hình thức.
Chỉ khi hiểu đúng và hành đúng, ta mới giữ gìn được giá trị tâm linh – văn hóa – nhân văn trong đạo Mẫu Việt Nam, truyền lại được cho đời sau những gì chân thật và sâu sắc nhất.
BÀN THỜ CANH NẬU - BÀN THỜ SANG TRỌNG ĐẲNG CẤP, THIẾT KẾ SÁNG TẠO DẪN ĐẦU XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG
Điện Thoại: 0936 32 08 32 - 0987 152 648
Website: vach-ngan.com
Email: [email protected]
Xưởng Sản Xuất: thôn 3, Canh Nậu, Thạch Thất, Hà Nội
