Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ và vai trò của thanh đồng
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ cùng những quy tắc và luật lệ nghiêm ngặt trong đạo trình đồng mở phủ là một phần quan trọng trong văn hóa tâm linh Việt Nam, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ, các thanh đồng, còn gọi là đồng nhân, căn đồng hay lính đồng, giữ vai trò trung tâm trong việc thực hiện các nghi lễ tâm linh. Những người này có căn duyên với nhà Thánh và được chọn để trình đồng, mở phủ, hầu đồng, giúp cầu phúc, phù hộ cho đời và cho người. Việc tu luyện trong Đạo Mẫu không chỉ là hành nghề tâm linh mà còn mang sứ mệnh thiêng liêng, thể hiện trách nhiệm giúp đời, giúp người. Tuy nhiên, không phải ai cũng có quyền tự mở phủ hay lập điện thờ. Nếu hành vi sai lệch hoặc không tuân thủ luật của nhà Thánh, sẽ dẫn đến lỗi đồng và hậu quả nặng nề.
10 nguyên nhân chính khiến phạm luật trong đạo Tứ Phủ
Các hành vi không tuân thủ quy định trong đạo Tứ Phủ thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trình đồng mà không có sắc lệnh, tự ý trình đồng khi chưa được cấp sắc lệnh là vi phạm nguyên tắc của nhà Thánh. Lợi dụng sắc lệnh để trục lợi cá nhân, có sắc lệnh nhưng đạo đức kém, cũng được xem là phạm luật. Người có mệnh căn thấp hơn vẫn tự ý mở phủ, không tương xứng với năng lực được giao, hoặc trình đồng thiếu lễ vật theo quy định đều vi phạm. Một số đồng hầu tự ý lập điện thờ hoành tráng mà không được cho phép hoặc không đủ năng lực, hoặc hành nghề bói toán nhưng né tránh trách nhiệm thờ cúng, cũng là lỗi. Vay mượn tiền để mở phủ rồi thất hứa, trốn tránh nghĩa vụ thờ cúng, bỏ bê tu tập và chỉ chạy theo vật chất sau khi mở phủ, hay mất giới hạn trong đạo đức, không tôn trọng đồng thầy, tự cao tự đại, đều được xem là những hành vi sai lệch cần tránh.
Những điều kiêng kỵ dành cho thanh đồng
Thanh đồng, đồng quả, thủ nhang, thủ từ cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về ăn uống, sinh hoạt và đạo đức. Về ăn uống, cần kiêng thịt chó, rắn, ba ba, lươn, chạch, tiết canh, trứng lộn, trứng sống, đồ tanh sống, gỏi lòng già, mì gà, cá mè. Về sinh hoạt, không phơi quần áo ở nơi uế tạp, không đi chân đất, không gánh phân, không mặc đồ trắng trừ khi hành lễ, không sinh hoạt vợ chồng trước ngày hầu lễ. Về đạo đức, không chửi tục, không tham lam, không làm điều sai trái, không coi thường đồng thầy, không tự cao tự đại khi có chút khả năng tâm linh.
Vị trí và vai trò của đồng thầy
Đồng thầy là người có căn cao, năng lực soi căn và có trách nhiệm dẫn dắt các đồng con trên con đường tu đạo. Trong nghi lễ hầu thánh, đồng thầy giữ vai trò trung tâm, chỉ dẫn và hướng dẫn thanh đồng thực hiện nghi thức đúng nguyên tắc. Không phải ai cũng có thể trở thành đồng thầy; cần được nhà Thánh sắc phong, có căn cao và đức lớn. Việc chỉ dạy thanh đồng có thể thực hiện qua ba hình thức: trực tiếp từ nhà Thánh, từ đồng thầy, hoặc kết hợp cả hai để đảm bảo truyền đạt đầy đủ kiến thức và nghi thức.
