Lễ cúng Giao thừa là một nghi lễ truyền thống quan trọng trong Tết Nguyên Đán của người Việt. Đây là thời điểm thiêng liêng để tiễn đưa năm cũ và chào đón năm mới, với mong cầu bình an, tài lộc và sức khỏe cho gia đình.
1. Cúng Giao thừa ở đâu?
-
Mâm cúng ngoài trời: Đặt tại cửa chính hoặc khu vực thông thoáng hướng ra ngoài trời. Nghi lễ này để tiễn quan Hành Khiển của năm cũ và đón quan Hành Khiển của năm mới – vị thần cai quản trần thế theo từng năm.
-
Mâm cúng trong nhà: Đặt trên bàn thờ gia tiên, để dâng lễ vật lên tổ tiên và thần linh. Lễ trong nhà thường thực hiện sau lễ ngoài trời.
2. Thứ tự thực hiện lễ cúng
-
Cúng ngoài trời trước – tiễn năm cũ, đón năm mới.
-
Cúng trong nhà sau – dâng lễ tổ tiên, cầu bình an, tài lộc cho cả nhà.
3. Mâm cúng Giao thừa gồm những gì?
Mâm cúng ngoài trời
-
Cúng mặn:
Gà luộc, bánh chưng, xôi, trà, rượu, giò chả, cơm, canh, nước sạch. -
Cúng chay (nếu cần):
Bánh, kẹo, mứt, trà, nước, cơm, canh chay.
Mâm cúng trong nhà
-
Mâm ngũ quả (5 loại trái cây tươi)
-
Trầu cau
-
Đèn dầu hoặc nến
-
Đĩa muối, đĩa gạo
-
5 chén trà
-
Bánh, mứt, kẹo
-
Hoa tươi
Tùy vào điều kiện, mâm cúng trong nhà có thể thêm xôi, thịt gà, chả, chân giò, hoặc dùng mâm chay.
4. Văn khấn Giao thừa
Có hai bài văn khấn: một cho lễ ngoài trời, một cho lễ trong nhà.
Văn khấn Giao thừa trong nhà (dâng lên tổ tiên và thần linh):
Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)
Nam Mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Nam Mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật
Nam Mô Quán Thế Âm Bồ Tát...
(Tiếp theo là phần khấn tổ tiên, xin phù hộ độ trì...)
Văn khấn Giao thừa ngoài trời (dâng lên các chư thần):
Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)
Kính lạy Chín phương trời, Mười phương chư Phật...
Nam Mô Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật...
Kính lạy các ngài Ngũ phương Ngũ thổ, Long Mạch, Táo Quân...
Lễ cúng giao thừa là thời điểm linh thiêng, mang ý nghĩa kết nối tâm linh giữa con người với tổ tiên, thần linh. Đồng thời là dịp để cả gia đình sum họp, khởi đầu năm mới trong sự tôn nghiêm, ấm cúng và đầy hy vọng.